نویسنده: بدرالدین نجمی، روانشناس
Nbbn1392@gmail.com
برای اینکه زندگی ما از کیفیت خوبی برخوردار باشد و یا به عبارت دیگر سالمندی موفقی داشته باشیم، رعایت چند نکته کمک کننده است:
* هیچ وقت دیر نیست و هر زمانی میتوان عوامل خطری چون: فشارخون، دیابت، چاقی، مصرف سیگار و الکل را کنترل کرد که همۀ اینها با تغذیه، شیوۀ درست زندگی و فعالیتهای فیزیکی مناسب قابل پیشگیری است. با کنترل این موارد میتوان دوران سالمندی بهتری داشت.
* افسردگی طولانی مدت، داشتن حوادث خیلی بد در زندگی و انزوای اجتماعی عوامل خطرسازی هستند که افت ذهنی را سبب می شوند، عواملی که میتوان در دوره جوانی به آن پرداخت و خود را مجهز به مهارتهای مقابله ای سالم و نگرش واقع بینانه و معنی گرایانه برای مقابله با رویدادهای ناگوار و غیرقابل اجتناب نمود.
* هر فرد باید مراقب عملکرد درست و سالم سیستم قلبی– عروقی خود باشد. قلب و مغز با هم ارتباط تنگاتنگ دارند. یعنی شما اگر میخواهید، مغز سالم داشته باشید، صد در صد باید قلب سالمی داشته باشید. یکی از چیزهایی که زندگی امروز ما را تهدید میکند، عدم فعالیت فیزیکی و زندگی نشستهای است که ما داریم. زندگی امروزه باعث شده که فعالیت فیزیکی خیلی کم شده و این موضوع صرف نظر از ایجاد بیماری و چاقی بر وضعیت روحی و روانی افراد نیز تأثیر میگذارد.
* نکته دیگر تحصیلات و یا به عبارت جامع تر داشتن کنجکاوی، درگیری با چالشهای ذهنی و ممارست های عقلی است. افرادی که در کودکی و سالهای جوانی دانش اندوزی کرده اند و یادگیری داشتند، حتی اگر درس نخوانده باشند، ولی دائم در حال یادگیری بوده اند، در برابر ابتلاء به بیماری آلزایمر و گسترۀ وسیع دمانس، بیشتر محافظت می شوند. بیسوادی و اجتناب از تلاش ذهنی در زندگی روزمره عامل خطری برای افت شناختی در سنین بالا به شمار می رود. حتی به عنوان یکی از راهبردهای کمک به توانبخشی ذهنی افراد سالمند پیشنهاد می شود شرایط یادگیری یا تکرار و تمرین یادگیری های ذهنی گذشته تدارک دیده شود.
* با ورزش کردن، سطح هورمونها و ناقل های عصبی تنظیم می شوند. برای مثال بالا رفتن سطح آندورفینها میتوانند باعث احساس خوشایندی در انسان شوند. بنابراین فعالیت فیزیکی، به خصوص پیاده روی روزانه بر سلامت مغز و قلب تأثیر می گذارد. بر این مبنا توصیه می شود که افراد باید روزانه حداقل نیم ساعت ورزش منظم داشته باشند.