نویسندگان: پروفسور دکتر سید سعید زمانیه شهری MD و پرفسور دکتر سونیا سیدالحسینی MD

راه های انتشار سرطان پوست در بدن:

 سرطان می تواند از طریق سیستم لنفاوی و خون گسترش یابد.

سیستم لنفاوی: سرطان، از آنجا شروع می شود که وارد سیستم لنفاوی می شود. سرطان از طریق عروق لنفاوی به قسمت های دیگر بدن منتقل می شود.

خون: راه دیگر انتشار سرطان از زمانیست که وارد خون می شود، سرطان از طریق رگ های خونی به سایر قسمت های بدن می رود. سرطان ممکن است به سایر قسمت های بدن گسترش یابد و هنگامی که سرطان به بخش دیگری از بدن گسترش می یابد، متاستاز نامیده می شود. سلول های سرطانی از جایی که شروع شد (تومور اولیه) از بین می روند و از طریق سیستم لنفاوی یا خون، حرکت می کنند.

تومور متاستاتیک، نوعی سرطان تومور اولیه است به عنوان مثال، اگر سرطان پوست به ریه گسترش یابد، سلول های سرطانی در ریه در واقع سلول های سرطانی پوست هستند، این بیماری سرطان پوست متاستاتیک است، نه سرطان ریه.

علائم سرطان پوست غیر ملانوم، عبارتند از:

• جراحتی که درمان نمی شود.
• مناطق پوستی، که عبارتند از: برجسته، صاف، براق، و مروارید گونه
• سفت است و شبیه جای سوختگی است و ممکن است سفید، زرد یا مومی باشد
• برجسته و قرمز یا قرمز مایل به قهوه ای
• نا هموار، خونریزان یا پوسته پوسته

نشانه های کراتوز فعال، عبارتند از:

• پوست زبر، قرمز، صورتی یا قهوه ای، برجسته و ناهموار، پوستی که ممکن است صاف یا برجسته باشد.
• ترک خوردن یا پوست انداختن لب پایین، که مومیایی لب و ژل کمکی نمی کند.
• آزمایشات یا روش هایی برای پیدا کردن و تشخیص سرطان پوست غیر ملانوم و کراتوز فعال، در دسترس است.

اکتینیک لب (لب کشاورزان- متورم شدن لب): اکتینیک لب ی بیماری سرطانی است که معمولا در لب پایین رخ می دهد. ممکن است تکه های فلس دار یا زبری مداوم روی لب ها وجود داشته باشد. نشانه ها با شیوع کمتر عبارتند از تورم لب، از دست دادن مرز تیز بین لب و پوست و برجستگی خطوط لب. اکتینیک لب ممکن است به کارسینومای سلول های سنگفرشی از نوع تهاجمی تبدیل گردد، البته اگر درمان نشود.

تشخيص: برای تشخیص سرطان پوست روش های زیر، ممکن است استفاده شود:

تست پوست: یک پزشک یا پرستار ضربه ها یا لکه هایی که رنگ، اندازه، شکل یا بافت غیرطبیعی دارند، بررسی می کند.

بافت برداری از پوست: تمام یا بخشی از رشد غیر طبیعی از پوست گرفته شده و تحت یک میکروسکوپ توسط یک متخصص پاتولوژی برای بررسی علائم سرطان بررسی شده، میشود.

انواع بیوپسی برای تشخیص سرطان پوست

چهار نوع اصلی بیوپسی پوست وجود دارد:

بیوپسی تراشیدن: تیغ استریل، برای اصلاح کردن رشد غیر طبیعی استفاده می شود.

بیوپسی قطور: یک وسیله خاص، به نام پانچ برای حذف یک دایره از بافت رشد غیر طبیعی استفاده می شود.

بیوپسی شکاف: برای جدا سازی بخشی از رشد، از پوست استفاده می شود.

بیوپسی آزمایشی: برای از بین بردن کل رشد استفاده می شود.

برخی از عوامل پیش آگهی (احتمال بهبودی) و گزینه های درمان را تحت تاثیر قرار می دهد؛ شانس بهبودی، بیشتر به مرحله سرطان بستگی دارد و نوع درمان مورد استفاده برای حذف سرطان.

تست ها و روش های زیر ممکن است در فرآیند مرحله بندی استفاده شوند:

سی تی اسکن: یک روش، که مجموعه ای از عکس های دقیق از مناطق داخل بدن را، از زوایای مختلف می گیرد. تصاویر، توسط یک کامپیوتر به یک دستگاه اشعه ایکس متصل شده است. یک رنگ، ممکن است به داخل رگ تزریق شود یا بلعیده شود تا اندامها یا بافتها به وضوح نشان داده شوند؛ این روش توموگرافی کامپیوتری یا توموگرافی محوری کامپیوتری نامیده می شود.

MRI (تصویربرداری رزونانس مغناطیسی): یک فرآیند که از مغناطیس، امواج رادیویی و یک رایانه استفاده می کند، تا مجموعه ای از تصاویر دقیق مناطق موجود در داخل بدن را ایجاد کند، این روش، همچنین به نام تصویربرداری رزونانس مغناطیسی هسته نامیده می شود.

بیوپسی گره لنفاوی: برای کارسینوم سلول سنگفرشی، گره های لنفاوی ممکن است برداشته شوند و بررسی شود، که آیا سرطان به آنها گسترش یافته است، یا خیر.

لایه شاخی پوست: لایه شاخی پوست به عنوان یک عامل رشد به شکل قیف است که از یک پایگاه قرمز بر روی پوست گسترش می یابد. این ترکیب از کراتین فشرده که همان پروتیین موجود در ناخن است، تشکیل شده است. این یک نوع خاص از پوسته ریزی اکتینیک است. اندازه و شکل رشد آنها می تواند قابل توجه باشد، ولی طول اکثر آنها حدود چند میلی متر است. کارسینومای سلول های سنگفرشی می تواند در این پایه پیدا شود. این حالت معمولا در بزرگسالان مسن با پوست بور با سابقه قرارگرفتن در معرض نور خورشید به میزان قابل توجهی رخ می دهد.

خال های خطرناك: رشد خوش خیم یک سلول در محل طبیعی خودش، خال تولید می کند. احتمال خطر ایجاد کردن خال ها اگر چه اندک است اما می توانند در طول زمان توسعه یابند و به ملانوما تبدیل گردند. خال نرمال تخت و کمی بر آمده است و میتواند با گذشت زمان رشد خوش خیم داشته باشد اما خال های سرطانی اغلب بزرگ، نا منظم و خیلی پر رنگ هستند. در ابتدای بلوغ یا جوانی خال ها به صورت طبیعی ایجاد می شوند و به وجود آمدن آن ها در زمان کهولت سن یا بلوغ غیر معمول است.

خال های آتیپیک، خال هایی هستند که می توان آن ها را در مناطق در معرض نور آفتاب و یا محافظت شده در برابر نور خورشید پیدا کرد، این خال ها سرطان نیستند اما می توانند به خال سرطانی تبدیل شوند. این نوع خال ها اغلب دارای مشخصاتی مانند: قطر و طول بزرگ تر از نیم سانتی متر، شکل نا منظم با مرز های بریده، سطح بر جسته و رنگ مخلوط از جمله صورتی، قرمز، قهوه ای مایل به زرد و قهوه ای هستند.

روش تشخیص خال سرطانی از غیر سرطانی:

ABCDEs خود را بشناسید !!! به خال های بدنتان توجه کنید زیرا در بدن یک فرد خال هایش شبیه به یکدیگر است و اگر خال یا کک و مکی متفاوت از دیگر خال ها بود، اگر هریک از ویژگی های ABCDEs ملانوما را متوجه شدید، باید توسط یک متخصص پوست بررسی شوید. ABCDEs یک روش بسیار مهم برای تشخیص خال سرطانی می باشد.

 A برای عدم تقارن: عدم تقارن به معنی این است که نیمی از خال با نیمه دیگر فرق می کند. برای چک کردن خال های غیرمعمول و یا کک و مک خود، توجه داشته باشید که دو طرف خال با یکدیگر مطابقت داشته باشند و اگر در آن ها نا متقارنی دیدید به یک متخصص پوست مراجعه کنید.

B برای مرز: در صورت پاره پاره بودن و محو و نامنظم بودن لبه های خال، آن را به یک متخصص پوست نشان دهید. اغلب ضایعات ملانوما مرزهای ناهموار دارند.

C برای رنگ: اگر خال شما رنگ یکسان ندارد و یا سایه های قهوه ای مایل به زرد، قهوه ای، سیاه و سفید، آبی، سفید، قرمز دارد، مشکوک است. خال های عادی تک رنگ و معمولا به رنگ روشن و یا تیره هستند.

D برای قطر: خالی که قطرآن بزرگتر از پاک کن است، مشکوک می باشد.

E برای تحول و تغییر: خالی که در حال تغییر مانند کوچک و بزرگترشدن، تغییر رنگ، خارش و خونریزی است، باید بررسی شود. اگر خال شما به تازگی برجسته و یا از پوست کنده شده است، آن را به یک دکتر نشان دهید زیرا اغلب ضایعات ملانوما به سرعت رشد و یا تغییر می کنند.

مرحله بندی سرطان پوست: مرحله بندی سرطان پوست غیر ملانوم، بستگی به این دارد که آیا تومور دارای ویژگی های “خطرناک” خاص است، یا اینکه تومور در پلک است. قرار گرفتن در معرض سرطان پوست غیر ملانوم که بر روی پلک است، متفاوت از مراجعه به سرطان پوست غیر ملانوم است، که بر سایر قسمت های بدن تاثیر می گذارد.

موارد زیر، شامل موارد بالای خطر سرطان پوست غیر ملانوم است، که بر روی پلک نیست:

• تومور ضخیمتر از ۲ میلیمتر است.
• تومور، به عنوان سطح کلارک (به لایه پایین تر درم) گسترش یافته است و یا سطح کلارک (در لایه چربی زیر پوست گسترش یافته است).
• تومور، رشد کرده و در امتداد مسیرهای عصبی گسترش می یابد.
• تومور، بر روی یک گوش یا یک لب که روی آن مو وجود دارد، آغاز می شود.
• تومور، دارای سلولهایی است که زیر میکروسکوپ، بسیار متفاوت از سلولهای طبیعی هستند.