گفت‌وگوهای صلح اوکراین در کرملین بی‌نتیجه ماند: اختلافات ارضی مانع اصلی

پیام جوان: مسکو پس از پایان پنج ساعت گفت‌و‌گو میان هیئت آمریکایی به ریاست استیون ویتکاف، فرستاده ویژه واشینگتن، و ولادیمیر پوتین و مشاورانش در کرملین، اعلام کرد که پیشرفت قابل توجهی در این مذاکرات حاصل نشده است. در روزی که تلاش‌های دیپلماتیک برای پایان دادن به بزرگترین جنگ اروپا از زمان جنگ جهانی دوم به اوج خود رسیده بود، مسکو صراحتاً بیان داشت که «نه به توافق نزدیک‌تر شده و نه دورتر». یوری اوشاکوف، مشاور سیاست خارجی پوتین، پس از این نشست در سه‌شنبه گذشته، تأکید کرد که در این جلسه درباره «اصل پیام» آمریکا بحث شده، اما گفت‌وگویی بر سر «متن» پیشنهادی صورت نگرفته است.

اوشاکوف همچنین تصریح کرد که مسائل سرزمینی «نقطه اختلاف اصلی» است و بدون حل آن، هرگونه پیشرفتی ناممکن خواهد بود. این دور از رایزنی‌ها در حالی برگزار شد که ویتکاف و جرد کوشنر، داماد دونالد ترامپ، با نسخه‌ای ۱۹ بندی و اصلاح‌شده از طرح اولیه آمریکا وارد مسکو شده بودند. این طرح از سوی اروپا بیش از حد نزدیک به مواضع روسیه تلقی شده و پیشنهادهای اصلاحی برای تعدیل برخی بندهای آن ارائه شده بود. با این حال، مسکو این تغییرات اروپایی را یکسره رد کرده و پوتین پیش از دیدار با میانجی‌های آمریکایی، کشورهای اروپایی را به «نقش مخرب» در روند صلح متهم کرده بود. وی تأکید کرد که روسیه آماده مشارکت دادن اروپا در مذاکرات است، «به شرط آن‌که واقعیت‌های میدان نبرد را بپذیرند» و هشدار داد که اگر اروپا بخواهد بجنگد، روسیه نیز فوراً آماده است.

در مقابل، اتحادیه اروپا قاطعانه اعلام کرده است که هیچ «تغییر مرزی با زور» را به رسمیت نمی‌شناسد و تنها اوکراین حق تصمیم‌گیری درباره سرزمین خود را دارد. روسیه همچنان خواستار واگذاری منطقه دونباس، از جمله بخش‌هایی که در سه و نیم سال جنگ نیز نتوانسته اشغال کند، به عنوان شرط صلح است؛ خواسته‌ای که کی‌یف آن را به شدت رد می‌کند. اوکراین همچنین تلاش‌های مسکو برای محدود کردن ارتش خود و جلوگیری از پیوستن این کشور به ناتو را غیرقابل قبول می‌داند. ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، که در دوبلین به سر می‌برد، اظهار داشت که اکنون «بیش از هر زمان» امکان دستیابی به توافق وجود دارد، اما «صلح شرافتمندانه» تنها زمانی ممکن است که «همه طرفدار صلح باشند» و آماده دیدار با دونالد ترامپ پس از اطلاع از نتایج نشست مسکو است.

در واشینگتن، مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، با اشاره به پیشرفت‌هایی در مسیر صلح، تأکید کرد که هنوز به توافق نهایی نرسیده‌ایم. وی در مصاحبه‌ای با فاکس‌نیوز گفت که تلاش‌ها برای طراحی «راه‌حلی قابل قبول برای اوکراین» و تضمین‌های امنیتی بلندمدت ادامه دارد و تصریح کرد که «فقط پوتین» می‌تواند از طرف روسیه به جنگ پایان دهد. اوکراین نگران است که واشینگتن و مسکو بر سر توافقی مصالحه‌آمیز به نتیجه برسند که این کشور را در معرض خطر حمله مجدد روسیه در سال‌های آینده قرار دهد؛ هرچند آمریکا پیشنهاد یک بسته امنیتی ده‌ساله برای کی‌یف مطرح کرده است. برخی رسانه‌های غربی گزارش داده‌اند که احتمال دارد ویتکاف و کوشنر پس از گفت‌وگوهای کرملین، با زلنسکی نیز دیدار کنند.