پیام جوان: سازمان اطلاعات داخلی اسرائیل (شین بت) و وزارت دفاع این کشور طی بیانیهای مشترک از بازداشت یک شهروند روسیه به اتهام جاسوسی برای جمهوری اسلامی ایران خبر دادند. این فرد که ویتالی زویاگینتسف، ۳۰ ساله، معرفی شده است، با روادید کار وارد اسرائیل شده بود و در اوایل دسامبر به ظن ارتباط با یک مامور اطلاعاتی ایران دستگیر شد. اتهام اصلی او، عکسبرداری از بنادر، زیرساختها و کشتیها در سراسر اسرائیل و ارسال این تصاویر به رابط ایرانی خود در ازای دریافت وجوه دیجیتال است.
این بازداشت در حالی صورت میگیرد که پلیس و سازمان امنیتی شباک در اسرائیل طی دوره اخیر بیش از ۵۰ شهروند این کشور را نیز به ظن جاسوسی برای تشکیلات اطلاعاتی ایران بازداشت کردهاند. در میان این افراد، جوانان مذهبی اولتراارتدوکس، فرزندان مهاجران جمهوریهای شوروی پیشین (بهویژه آذربایجان)، بزهکاران خردهپا و شهروندان عرب مسلمان و دروزی دیده میشوند. مقامات امنیتی اسرائیل تاکید کردهاند که وجه مشترک اکثر این افراد، عدم ادغام در جامعه، انزوا و نیاز شدید مالی بوده است. در مورد برخی از آنها کیفرخواست صادر شده، اما بسیاری دیگر همچنان در بازداشتگاههای ویژه نگهداری میشوند.
در تحولی مرتبط، سفارت روسیه در تهران اعلام کرد که یک شهروند این کشور پس از «مدت طولانی» بازداشت در ایران، آزاد شده و قرار است به کشورش بازگردد. بر اساس بیانیه منتشر شده توسط این سفارتخانه، فرد مذکور در پاییز سال ۱۴۰۳ شمسی به دلیل عکسبرداری از «تاسیسات حساس» بازداشت شده بود. سفارت روسیه ضمن اشاره نکردن به نام و جنسیت این فرد، آزادی او را «نشاندهنده ویژگی شاخص همکاری میان روسیه و ایران» توصیف کرد، که میتواند حاکی از روابط پیچیده و چندوجهی میان دو کشور باشد.
این حوادث در حالی رخ میدهد که پرونده بازداشت شهروندان خارجی در ایران همواره مورد توجه محافل بینالمللی بوده است. سال گذشته، خبرگزاری رویترز شمار شهروندان اروپایی زندانی در ایران را حدود ۲۰ نفر از ده کشور مختلف اعلام کرده بود. این سلسله رویدادها، چه در اسرائیل و چه در ایران، بر حساسیتهای امنیتی و دیپلماتیک منطقه میافزاید و نشاندهنده ابعاد گستردهتر فعالیتهای اطلاعاتی و تقابلات پنهان میان بازیگران منطقهای و فرامنطقهای است.
