پیام جوان: ایلان ماسک، کارآفرین برجسته و مدیرعامل شرکتهای تسلا، اسپیسایکس و xAI، بار دیگر نسبت به خطرات بالقوه هوش مصنوعی هشدار داده و سه عامل حیاتی را برای تضمین آیندهای مثبت و سازنده با این فناوری برشمرد. وی در گفتوگویی پادکستی با نیکیل کامات، «حقیقتمحوری»، «درک زیبایی» و «کنجکاوی» را پایههای اصلی توسعهای امن برای هوش مصنوعی دانست و بر لزوم تمرکز بر این اصول تاکید کرد. این اظهارات در حالی مطرح میشود که ماسک، یکی از بنیانگذاران اولیه OpenAI، همواره نسبت به سرعت پیشرفت هوش مصنوعی و ریسکهای ناشی از آن ابراز نگرانی کرده است.
از دیدگاه ماسک، “حقیقتمحوری” به این معناست که مدلهای هوش مصنوعی باید بر اساس دادههای دقیق و قابل اعتماد آموزش ببینند تا از استنتاجهای نادرست و پدیده “توهم” جلوگیری شود. اصل دوم، “درک زیبایی”، معیاری مهم است که هوش مصنوعی را به سمت برداشتهای انسانیتر و معنادارتر سوق میدهد و به آن کمک میکند تا از درک صرفاً منطقی فراتر رود. نهایتاً، “کنجکاوی” سازنده برای هوش مصنوعی ضروری است تا این فناوری به دنبال فهم عمیقتر واقعیتها و عوامل انسانی برود و به جای صرفاً پاسخگویی، به کاوش و یادگیری فعال بپردازد.
ماسک به طور خاص به چالش “توهم” در مدلهای هوش مصنوعی اشاره کرد؛ وضعیتی که در آن این مدلها پاسخهای نادرست، گمراهکننده یا کاملاً ساختگی تولید میکنند. وی با یادآوری خطاهای اخیر مشاهدهشده در ابزارهایی مانند Apple Intelligence، تاکید کرد که آموزش هوش مصنوعی بر پایه منابع ناقص یا غلط میتواند منجر به استدلالهای ناسازگار و خروجیهای غیرقابل اعتماد شود. این پدیده، یکی از بزرگترین موانع در مسیر توسعه هوش مصنوعی قابل اعتماد و ایمن محسوب میشود و ضرورت دقت در فرآیند آموزش را دوچندان میکند.
هشدارهای ایلان ماسک همراستا با نگرانیهای بسیاری از متخصصان برجسته این حوزه است. به عنوان مثال، جفری هینتون، از پیشگامان هوش مصنوعی، اخیراً احتمال ۱۰ تا ۲۰ درصدی را برای رخداد خطرات جدی ناشی از این فناوری اعلام کرده و بر اهمیت تحقیقات گسترده در زمینه ایمنی هوش مصنوعی تاکید ورزیده است. ماسک در جمعبندی اظهارات خود، تاکید کرد که برای هدایت هوش مصنوعی به سمت نتایج مثبت و جلوگیری از آیندهای پرخطر، توسعهدهندگان باید به صورت همزمان بر حقیقت، زیبایی و کنجکاوی تمرکز کنند تا این فناوری قدرتمند به ابزاری برای بهبود بشریت تبدیل شود.
