پیام جوان: پژوهشی جدید در کانادا نقطه عطفی در روند سالمندی انسان را شناسایی کرده است که طی آن، توانایی بدن برای بهبودی از بیماریها یا آسیبها بهشدت کاهش مییابد. این مطالعه نشان میدهد که از حدود سن ۷۵ سالگی به بعد، تابآوری فیزیولوژیک بدن به میزان قابل توجهی افت میکند و این کاهش با افزایش خطر مرگومیر همراه است. محققان این پدیده را به برهم خوردن تعادل میان آسیب و ترمیم در بدن تشبیه کردهاند که سرآغاز ورود فرد به مرحله ناتوانی است.
برای دستیابی به این یافتهها، تیم پژوهشی به سرپرستی گلن پریدهام، از «شاخص ناتوانی» بهره گرفتند و یک مدل ریاضی جدید توسعه دادند. آنها دادههای گستردهای از بیش از ۱۲ هزار و ۹۲۰ فرد را از دو مطالعه طولی بزرگ در دانشگاه میشیگان و انگلستان تحلیل کردند. این شاخص شامل بیش از ۳۰ مؤلفه از جمله بیماریهای مزمن و مشکلات عملکردی بود و تغییرات در رویدادهای منفی سلامت و مدت زمان بهبودی را ارزیابی میکرد. این رویکرد، در راستای پژوهشهای قبلی است که سالمندی را روندی غیریکنواخت با جهشهای سریع پیری در سنین خاص (مانند ۴۴، ۵۰ و ۶۰ سالگی) توصیف کرده بودند.
نتایج این مدل ریاضی نشان داد که با افزایش سن، هم تعداد مشکلات سلامت و هم زمان لازم برای بهبودی افزایش مییابد. با این حال، حدود سن ۷۳ تا ۷۶ سالگی برای مردان و زنان، یک نقطه حیاتی است که در آن، سرعت ترمیم بدن دیگر قادر به جبران نرخ آسیبها نیست. پس از عبور از این نقطه، کاهش مداوم توان و تابآوری بدن به افزایش شدید شاخص ناتوانی و بالا رفتن چشمگیر خطر مرگ منجر میشود و به گفته پژوهشگران، بدن دیگر نمیتواند مانند گذشته فشارهای محیطی را تحمل کند.
این پژوهش تأکید میکند که عبور از این نقطه عطش سالمندی، خطر بروز مشکلات سلامت را به میزان قابلملاحظهای افزایش میدهد، مگر اینکه عوامل تنشزا کاهش یابند. لذا، مداخلات زودهنگام و تقویت وضعیت پایه سلامت فرد، پیش از رسیدن به این بازه سنی، اثربخشتر از رویکردهایی خواهد بود که تنها به طولانیتر کردن دوره زوال میپردازند. این یافتهها، دیدگاههای جدیدی را در برنامهریزی برای مراقبتهای بهداشتی و ارتقاء کیفیت زندگی در دوران سالمندی ارائه میدهد.
