جهش بی‌سابقه قیمت طلا: دلایل و پیامدهای تحولات در اقتصاد جهانی

پیام جوان: در میانه امواج بی‌ثباتی و نااطمینانی اقتصاد جهانی، قیمت جهانی طلا با شیبی تند رو به افزایش است. بهای هر اونس طلا که در حال پیشروی به سمت ۴۵۰۰ دلار است، بر اساس پیش‌بینی برخی تحلیلگران ممکن است تا سال ۲۰۲۶ از مرز پنج هزار دلار نیز فراتر رود. این روند صعودی بی‌وقفه، عمدتاً ناشی از افزایش تقاضای جهانی برای طلا به عنوان یکی از امن‌ترین و پایدارترین دارایی‌ها در شرایط پرریسک کنونی است که آن را به ابزاری کلیدی برای مدیریت سرمایه و پوشش ریسک تبدیل کرده است.

یکی از مهم‌ترین محرک‌های این جهش قیمتی، خرید گسترده و استراتژیک طلا توسط بانک‌های مرکزی در سراسر جهان است. این بانک‌ها، به‌ویژه در بازارهای نوظهور، تحت تاثیر موج «آینده‌نگری استراتژیک»، ذخایر طلای خود را به منظور تنوع‌بخشی به دارایی‌ها، تقویت امنیت مالی و پوشش ریسک در برابر بی‌ثباتی‌های ژئوپلیتیکی و اقتصادی افزایش داده‌اند. این تغییر چشمگیر که از سال ۲۰۲۲ سرعت گرفته، نشان‌دهنده تلاش هماهنگ کشورها برای محافظت در برابر تحریم‌ها و نوسانات ارزی است که خود یک «کف قیمتی» ساختاری برای طلا ایجاد کرده است.

افزون بر خرید بانک‌های مرکزی، عوامل دیگری نیز در صعود قیمت طلا نقش‌آفرین بوده‌اند. ورود سرمایه‌گذاران از طریق صندوق‌های فیزیکی طلا (ETFها)، تضعیف ارزش دلار آمریکا که طلا را برای سرمایه‌گذاران خارجی ارزان‌تر می‌کند، و همچنین انتظارات تورمی و بازده واقعی منفی اوراق قرضه، جذابیت طلا را به عنوان یک پوشش در برابر کاهش ارزش پول تقویت کرده است. ریسک‌های ژئوپلیتیک و محیط نامطمئن اقتصادی نیز تقاضا برای طلا را به عنوان پناهگاهی امن به شدت افزایش داده و در کنار عوامل تکنیکی و روانی بازار، یک «رالی قیمتی» خودتقویت‌کننده ایجاد کرده‌اند.

این افزایش بی‌سابقه قیمت و انباشت ذخایر طلا، پیامدهای گسترده‌ای برای روندهای اقتصاد جهانی در پی خواهد داشت. تحلیلگران معتقدند که این روند می‌تواند به کاهش وابستگی به ارزهای خاص و افزایش اهمیت دارایی‌های «خنثی» مانند طلا در بلندمدت منجر شود که خود شتاب‌دهنده روند «حذف دلار» از ذخایر بین‌المللی است. در نتیجه، طلا به عنوان ابزاری «غیرقابل‌تحریم» و نمادی از استقلال مالی، می‌تواند ساختار قدرت مالی بین‌المللی را تحت‌تاثیر قرار داده و معماری مالی جهانی را در یک جهان چندقطبی بازتعریف کند.