تلاش‌های دیپلماتیک برای صلح اوکراین؛ چالش‌های پیش‌رو و بحران داخلی کی‌یف

پیام جوان: گفت‌وگوهای اخیر میان مقام‌های ارشد ایالات متحده و اوکراین در فلوریدا، از سوی مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، «بسیار پربار» توصیف شد، اما او تاکید کرد که برای دستیابی به طرحی جامع برای پایان دادن به جنگ روسیه علیه اوکراین، «کار بیشتری باقی مانده است». آقای روبیو این نشست را گامی رو به جلو پس از مذاکرات ژنو دانست و افزود که مسائل پیچیده بوده و طرف دیگر معادله، یعنی روسیه نیز باید در این روند مشارکت داشته باشد. در همین راستا، تماس‌ها با مسکو در سطوح مختلف ادامه دارد و قرار است استیو ویتکاف، نماینده ویژه کاخ سفید، برای ششمین بار در سال جاری میلادی، این هفته راهی مسکو شود تا با مقام‌های روسی، از جمله ولادیمیر پوتین، دیدار کند.

در سوی مقابل، رستم عمرُف، دبیر شورای امنیت ملی اوکراین و رئیس هیئت کی‌یف، مذاکرات فلوریدا را «معنادار و موفق» خواند و از «پیشرفت ملموس» به سوی «صلحی عادلانه» خبر داد، هرچند اذعان کرد که «هنوز کار زیادی باقی است». این تحرکات دیپلماتیک در حالی شتاب گرفته که ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهوری اوکراین، از «رفتار سازنده» طرف آمریکایی سخن گفته و همزمان برای هماهنگی مواضع با اتحادیه اروپا و ناتو گفت‌وگو کرده است. کاخ الیزه نیز اعلام کرد که امانوئل مکرون، رئیس‌جمهوری فرانسه، میزبان آقای زلنسکی خواهد بود تا درباره «شرایط لازم برای صلحی عادلانه و پایدار» رایزنی کنند. این تلاش‌ها پس از انتقادها از طرح ۲۸ ماده‌ای پیشنهادی اولیه و تدوین نسخه جدید ۱۹ بندی، همچنان با چالش‌های کلیدی نظیر سرنوشت دونباس، عضویت اوکراین در ناتو و محدودیت‌های احتمالی برای نیروهای مسلح کی‌یف مواجه است.

این پیشرفت‌های دیپلماتیک در حالی رقم می‌خورد که اوکراین یکی از پرتنش‌ترین هفته‌های سیاسی سال‌های اخیر خود را پشت سر گذاشته است. استعفای آندری یرماک، از چهره‌های بانفوذ دفتر ریاست‌جمهوری، تنها ساعاتی پس از بازرسی دفترش در ارتباط با تحقیقات فساد در قراردادهای دفاعی، بحران سیاسی جدیدی را رقم زد. هرچند آقای یرماک بر همکاری کامل خود با بازرسان تاکید کرده و ولودیمیر زلنسکی مستقیماً در این پرونده دخیل دانسته نشده است، اما دونالد ترامپ، رئیس‌جمهوری آمریکا، هشدار داده که این بحران «به روند صلح کمکی نمی‌کند».

در جبهه‌های نبرد، اوکراین همچنان در تلاش برای مهار ارتش بزرگ‌تر و مجهزتر روسیه است و همزمان حملات خود را به اهداف داخل خاک روسیه، به ویژه زیرساخت‌های نفتی و انرژی، افزایش داده است. در تازه‌ترین رویداد، سرویس اطلاعات اصلی اوکراین ویدئویی منتشر کرده که ادعا می‌کند پهپادهای دریایی این کشور دو نفتکش متعلق به «ناوگان سایه» روسیه را در دریای سیاه هدف قرار داده‌اند؛ شبکه‌ای از کشتی‌ها که گفته می‌شود برای دور زدن تحریم‌های غرب و فروش نفت روسیه استفاده می‌شوند.