پیام جوان: قیمت دلار آمریکا در بازار آزاد ایران به روند صعودی خود ادامه داده و با ثبت رکوردی تازه، از مرز ۱۲۶ هزار تومان گذشت. این جهش چشمگیر در حالی رخ میدهد که در سال ۲۰۱۸ و همزمان با بازگشت تحریمهای آمریکا، نرخ دلار حدود ۵۵۰۰ تومان بود؛ روندی که نشاندهنده افزایش تقریبا ۲۳ برابری ارزش دلار طی هفت سال است. رسانههای داخلی این افزایش را به سیاستهای اخیر دولت مسعود پزشکیان در راستای آزادسازی اقتصادی و حذف ارز ترجیحی نسبت میدهند.
در کنار این تحولات ارزی، اقتصاد ایران با چالشهای جدیتری نیز روبرو است. برآوردهای بانک جهانی حاکی از کوچکشدن ۱.۷ درصدی اقتصاد کشور در سال ۲۰۲۵ و تشدید این روند تا ۲.۸ درصد در سال ۲۰۲۶ است که خطر رکود عمیق را گوشزد میکند. همزمان، نرخ تورم ماهانه بر اساس گزارش مرکز آمار ایران در آبانماه به ۴۸.۶ درصد رسیده و پیشبینی میشود در ماههای آتی از ۵۰ درصد نیز فراتر رود؛ وضعیتی که طی چهار سال اخیر بیسابقه بوده و تهدید فروپاشی اقتصادی را تقویت میکند.
در بحبوحه این وضعیت اقتصادی شکننده، دولت از نهاییشدن تصمیم خود برای افزایش نرخ سوخت خبر داده است. طبق اعلام فاطمه مهاجرانی، سخنگوی دولت، از شنبه ۲۲ آذرماه، بنزین با نرخ سوم ۵۰۰۰ تومانی در جایگاهها عرضه خواهد شد. بدین ترتیب، بنزین با سه نرخ ۱۵۰۰، ۳۰۰۰ و ۵۰۰۰ تومان در دسترس خواهد بود. سخنگوی دولت مدعی است ۸۰ درصد از نیاز مردم با ۱۶۰ لیتر سهمیه ماهانه (۶۰ لیتر اول ۱۵۰۰ تومان و ۱۰۰ لیتر دوم ۳۰۰۰ تومان) برطرف میشود، اما دارندگان بیش از یک خودرو و مصرفکنندگان مازاد بر سهمیه، ملزم به پرداخت نرخ ۵۰۰۰ تومانی خواهند بود؛ آماری که مدیر سامانه هوشمند سوخت برای حداقل سه میلیون شهروند ایرانی تایید کرده است.
کارشناسان اقتصادی نسبت به پیامدهای نامشخص این افزایش قیمت سوخت در کشوری با تورم نزدیک به ۵۰ درصد هشدار میدهند. در سطح جهانی، حتی افزایشهای جزئی قیمت سوخت به تورم دامن میزند و در شرایط فعلی ایران، این اقدام میتواند تبعات وخیمی در پی داشته باشد. یادآوری میشود که تنها شش سال پیش، در آبان ۱۳۹۸، افزایش ناگهانی و سهبرابری قیمت بنزین، اعتراضات گستردهای را در پی داشت که به شدت سرکوب شد و آمار قربانیان آن هرگز به طور رسمی اعلام نگردید، اما منابع مختلف از ۲۰۰ تا ۱۵۰۰ کشته خبر دادند.
