پیام جوان: بیماری آلزایمر، با تجمع پروتئین‌های چسبناک موسوم به “پلاک‌های آمیلوئید بتا” در مغز شناخته می‌شود که نقش محوری در پیشرفت این عارضه ایفا می‌کنند. در یک پیشرفت علمی چشمگیر، دانشمندان موفق به کشف رویکردی تازه برای پاکسازی این توده‌های مضر در مغز موش‌ها و چشم مگس‌های میوه شده‌اند. این یافته، افق‌های جدیدی را برای درمان بالقوه و ایمن یکی از چالش‌برانگیزترین بیماری‌های نورودژنراتیو باز می‌کند.
این پژوهش، که توسط تیمی از دانشگاه کیندای و مؤسسه ملی علوم اعصاب ژاپن انجام شده، بر استفاده از اسیدآمینه “آرژینین” متمرکز است. آرژینین، که پیش از این نیز برای درمان مشکلاتی نظیر درد قفسه سینه و فشار خون بالا مورد استفاده قرار می‌گرفت، اکنون به عنوان یک کاندیدای امیدوارکننده برای مهار تجمع آمیلوئید بتا مطرح شده است. نتایج نشان می‌دهد که آرژینین نه تنها می‌تواند از تشکیل این پلاک‌ها جلوگیری کند، بلکه قادر به پاکسازی توده‌های موجود نیز هست و به دلیل ایمنی بالا و قیمت مقرون به صرفه، گزینه‌ای بسیار جذاب برای توسعه درمانی به شمار می‌رود.
در آزمایش‌های حیوانی، موش‌هایی که دارای تجمعات آمیلوئید بتا بودند و آرژینین را از طریق آب آشامیدنی دریافت کردند، کاهش قابل توجهی در این پلاک‌های پروتئینی در مغز خود نشان دادند. این درمان همچنین به کاهش برخی از اثرات سمی مرتبط با پلاک‌ها منجر شد و موش‌ها در آزمایش‌های رفتاری بهبود یافتند. علاوه بر این، فعالیت ژن‌های مرتبط با التهاب عصبی در آن‌ها کمتر بود که حاکی از توانایی آرژینین در معکوس کردن برخی آسیب‌های مغزی است. آزمایش‌های تکمیلی روی مگس‌های میوه و نمونه‌های آزمایشگاهی نیز این یافته‌ها را تأیید کرد و اثربخشی آرژینین در پاکسازی و جلوگیری از تشکیل توده‌های آمیلوئید بتا را نشان داد.
با وجود نتایج امیدوارکننده در مدل‌های حیوانی، محققان بر ضرورت احتیاط تأکید دارند. دوزهای نسبتاً بالای آرژینین در حیوانات مورد استفاده قرار گرفته و تعیین دوز ایمن و مؤثر برای انسان نیازمند تحقیقات بیشتر و کارآزمایی‌های بالینی است. همچنین، تضمینی وجود ندارد که نتایج دقیقاً در انسان تکرار شود و هنوز مشخص نیست که پاکسازی کامل پلاک‌های آمیلوئید بتا به تنهایی منجر به درمان قطعی آلزایمر خواهد شد یا خیر. با این حال، این پژوهش گام مهمی در درک و مقابله با آلزایمر به شمار می‌رود و راه را برای توسعه استراتژی‌های درمانی جدید بر پایه آرژینین برای بیماری‌های عصبی-تحلیلی ناشی از تاخوردگی و تجمع پروتئین‌ها هموار می‌کند.
