پیام جوان: در ادامه انتشار گزارش‌هایی متعدد در رابطه با رانت و فساد در دستگاه‌های دولتی ایران، روزنامه شرق چاپ تهران با انتشار یک گزارش تصویری، از «عددسازی» توسط سازمان هواشناسی ایران خبر داده و گفته است که دستکاری در درجه حرارت شهرها می‌تواند زمینه رانت یا فساد اقتصادی را فراهم کند.
در این گزارش تحقیقی دو جدول نمایش داده شده که مربوط به یک بازه زمانی است اما اعداد متفاوتی در آنها درج شده است.
جدول نخست در نامه‌ای به امضای سحر تاج‌بخش مسلمان، رییس سازمان هواشناسی ایران، منتشر شده که دمای هوا در شهرستان جهرم را در بازه زمانی اردیبهشت تا مهرماه سال ۱۴۰۱ نشان می‌دهد، اما شرق می‌گوید اعدادی که او امضا کرده غلط است و تفاوت آنها با داده‌های صحیح معنادار است.
این نامه که خطاب به مدیرعامل شرکت توانیر نوشته شده، «حرارت تر» در شهر جهرم طی تابستان ۱۴۰۱ را بین ۲۶ تا ۲۸ درجه ثبت کرده است در حالی که در جدول دیگری که شرق می‌گوید بر مبنای اطلاعات واقعی سازمان هواشناسی است، در همان زمان درجه حرارت تر در جهرم حدود ۱۷ تا ۲۰ درجه بوده است.
از آن‌جایی که این جداول مبنای تصمیم‌گیری درباره تخصیص یارانه برق و گاز قرار می‌گیرد، شرق احتمال رانت‌بازی و زد‌وبند در این زمینه را مطرح می‌کند.
آیا سازمان هواشناسی ایران واقعا با دستکاری داده‌های #هواشناسی، رانت‌بازی کرده و مرتکب زد و بند شده؟
هجمه یا واقعیت؟
این گزارش بررسی یک اتفاق شاید نادر در سازمان هواشناسی است. براساس نامه‌ای که به امضای رئیس سازمان هواشناسی ایران رسیده؛ عددهای درجه حرارت تر شهرستان جهرم مغایر… pic.twitter.com/THv82X2oi3
— شرق (@SharghDaily) June 30, 2023
شرق در ادامه گزارش خود، نامه دیگری به امضای علی‌اکبر محرابیان، وزیر نیروی ایران را در مرداد ۱۴۰۱ منتشر کرده که با استناد به نامه هواشناسی درباره شهرستان جهرم، از محمد مخبر، معاون اول رییس جمهوری ایران، خواسته است که تغییر تعرفه جهرم را تایید و ابلاغ کند.
شرق در ادامه توضیح داده که به این ترتیب طبقه اقلیمی جهرم برای چند ماه تغییر کرده و در رده گرمسیر یک دسته بندی شده است به این معنی که این شهر در آن بازه زمانی مشمول دریافت یارانه برق بیشتر شده است.
شرق در ادامه گزارش خود تشخیص سهوی یا عمدی‌بودن این تفاوت آماری را بر عهده نهادهای ناظر گذاشته، اما این دو پرسش را مطرح کرده است که چرا در جدولی مربوط به یک شهر و یک بازه زمانی خاص همه اعداد اشتباه منتشر شده است و اگر این اشتباه سهوی بوده، چرا هیچ یک از اعداد کمتر از میزان واقعی آن درج نشده است.
در این گزارش ویدیویی تاکید شده که دستکاری در عددهای مربوط به دما و رطوبت هوا باعث تغییر تعرفه گاز و برق برای شهرهای مختلف می‌شود و خسارت‌های چند هزار میلیارد تومانی را در صنعت برق و گاز به دنبال دارد.
علاوه بر این، اعداد و آمار غلط می‌تواند امکان رانت و فساد اقتصادی را در زمینه تخصیص یارانه برق و گاز فراهم کند.
علاوه بر تعیین تعرفه برق و گاز، داده‌های هواشناسی از این جهت حائز اهمیت است که بر مبنای آن طبقه‌بندی اقلیمی شهرها انجام می‌شود تا در سایر برنامه‌های عمرانی و توسعه‌ای از جمله توسعه زیرساخت‌های حمل و نقل، کشاورزی، مدیریت بحران و حفاظت محیط زیست و منابع طبیعی مورد استفاده قرار گیرد.
شرق به نقل از یکی از کارشناسان سازمان هواشناسی ایران که نخواست نامش فاش شود، ضمن تایید احتمال دستکاری عمدی جداول مربوط به درجه حرارت تر، می‌گوید اگر این عددسازی‌ها واقعیت داشته باشد، عواقب غیرقابل جبرانی برای این سازمان خواهد داشت و بزرگ‌ترین خسارت آن سلب اعتماد عمومی نسبت به داده‌های هواشناسی است که قابل جبران نخواهد بود.
سازمان هواشناسی ایران هنوز به این گزارش واکنشی نشان نداده است.
