فایزر و بیون‌تک بخشی از ۲ میلیارد واکسنی که امسال تولید می کنند را برای ارسال به ۹۲ کشور فقیر و با درآمد متوسط در اختیار برنامه جهانی کواکس قرار می‌دهند.
برنامه «کواکس» سال گذشته با همکاری «سازمان جهانی بهداشت» و «اتحادیه واکسن GAVI» با هدف سرعت بخشیدن به تولید واکسن‌های کووید-۱۹ و توزیع عادلانه آنها در کشورهای فقیر جهان راه‌اندازی شد. آلمان، بریتانیا، بانک جهانی و سازمان ملل اصلی‌ترین تامین‌کنندگان مالی این پروژه هستند که قرار است حدود ۱.۸ میلیارد دوز واکسن کرونا را تا پایان سال ۲۰۲۱ در ۹۲ کشور فقیر به صورت عادلانه توزیع کند. آمریکا هم قرار بود در این برنامه مشارکت کند اما پس از قطع روابط دولت ترامپ با سازمان جهانی این همکاری نیز مختل شده بود و حالا بایدن در پی از سرگیری آن است.
از آنجا که سرعت عمل در این برنامه اهمیت زیادی دارد، پس از تایید کارایی هر واکسن در دنیا توسط نهادهای ذی‌صلاح، کواکس اقدام به تامین و ذخیره‌سازی آن می‌کند. با این حال به واسطه محدودیت منابع مالی و کمبود واکسن تا کنون با مشکلات زیادی مواجه بوده است؛ روندی که احتمالا در آینده با همکاری «فایزر» و «بیون‌تک» نزدیک بهتر خواهد شد.
فایزر و بیون‌تک پیش‌بینی کرده‌اند که در سال جاری ۲ میلیارد دوز واکسن تولید خواهند کرد و آنطور که خبرگزاری «رویترز» به نقل از منابع آگاه می‌گوید این دو شرکت با اهدای بخشی از واکسن‌های تولیدی خود به برنامه جهانی کواکس موافقت کرده‌اند. از آنجا که این واکسن‌ها همین اواخر به تولید انبوه رسیده‌اند، اولویت استفاده از آن برای گروه‌های آسیب‌پذیر و کارکنان کادر درمان است و از اینرو واکسن فایزر فعلا به صورت محدود در اختیار کواکس قرار می‌گیرد.
این برنامه قرار است واکسن‌های آسترازنکا، «موسسه سروم هند» و «Sanofi» را نیز دریافت کند و یک تفاهم نامه را هم با «جانسون اند جانسون» امضا کرده که بر خلاف دیگر شرکت‌ها روی تولید واکسن با قابلیت ایجاد مصونیت از طریق یک دوز تمرکز کرده و به نتایج قابل توجهی نیز دست پیدا کرده است.
ایران هم جزو کشورهای مشارکت کننده در برنامه کواکس است و به گفته «سعید نمکی»، وزیر بهداشت و درمان تا کنون با واریز ۲۰۰ میلیون یورو ۱۶.۸ میلیون دوز واکسن کرونا از طریق این برنامه خریداری شده. انتظار می‌رود کواکس عملیات توزیع واکسن‌های کووید-۱۹ به کشورهای فقیر و با درآمد متوسط را از هفته آینده آغاز کند.
