نویسنده و پژوهشگر: علی تیموری
اردشیر کامکار متولد ۲۸ آبان ۱۳۴۱ در چهارباغ سنندج. از کودکی نزد پدر خود حسن کامکار ابتدا به فراگیری تنبک پرداخت و سپس از سن هفت سالگی آموزش ساز ویولن را آغاز کرد و به تبعیت از پدر خود که از شاگردان استاد صبا بود ویولن را با کتاب های رایج هنرستان موسیقی و متد صبا آموزش می دید. هنگامی که استاد حسن کامکار در کنار سر گروه بزرگسالان، نوجوانان و بانوان تحت سرپرستی خود گروه موسیقی سنتی را در قالب ارکستر فرهنگ و هنر سنندج را دایر می نماید اردشیر به عنوان نوازنده این گروه و نخستین کار کمانچه به دست می گیرد. وی در این باره می گوید در آن دروه مدرس کمانچه در سنندج نبود لذا آموزش کمانچه را به صورت خودآموز و با شنیدن و دیدن اجراهای نوازندگانی که در تلویزیون نمایش داده می شد و حتی نوازندگان دوره گرد دنبال می کردیم و بعدها از طریق برادرانم که موسیقی را به صورت آکادمیک در دانشگاه تهران فرا گرفته بودند به رفع اشکالات تکنیکی آرشه کشی ام پرداختم. کامکار در سال ۱۳۵۹ با عزیمت به تهران و پیوستن به دیگر اعضای خانواده که بیشتر به تهران مهاجرت کرده بودند همکاری اش را در کانون چاووشی و با گروه های شیدا و عارف آغاز کرد و هم زمان نکات و ظرایف ردیف های سازی و آوازی موسیقی سنتی ایران را نزد اساتیدی چون اصغر بهاری، محمد رضا لطفی، داود گنجه ای و محمدرضا شجریان فرا گرفت. وی به منظور ارتقاء سطح فنی نوازندگی اش در ساز کمانچه با مد نظر قرار دادن متد نوازندگی در مراکز آکادمیک موسیقی کشورهای آذربایجان و ارمنستان از یک سو و نیز شیوه های نوازندگی کمانچه در موسیقی ایران مقامی به ویژه در خطه لرستان و از سوی دیگر تلاش داشته است تا به این مهم دست یابد. لذا او همواره برای گسترش هر چه بیشتر قابلیت های ساز کمانچه کوشیده است. در این راستا قطعات استاد صبا را در آلبوم موسیقی به یاد صبا با همنوازی پشنگ کامکار سنتور و ارژنگ کامکار تنبک و قطعاتی در قالب کنسرتینو برای کمانچه به اجرا درآورد. وی در آلبوم بر تارک سپیده با تکیه بر توانایی های خود دست به ابتکارات بدیعی زد و از آن رهگذر کمانچه را به سازی فوق العاده تأثیر گذار مبدل کرده است. بر اساس گفته برخی از موسیقیدانان ایران، نوع و سبک نوازندگی اردشیر کامکار و تلاش های وی برای شناساندن تکنیک های ناشناخته ی ساز کمانچه سرمشق و الهام بخش نوازندگان جوان کمانچه و ویولن در ایران شده به طوری که ساز کمانچه در میان نوازندگان و مردم جایگاه ویژه ای پیدا کرده است.
از شاخصه های مهم او در نوازندگی می توان به لحن و بیان مستقل صدای زیبای ساز و آرشه کشی شفاف و بدون برخورد آرشه به سیم های دیگر و تکنیک فوق العاده و اجرای قوی و تمیز پوزیسیون های هفت به بالا و اجرای صداهای هارمونیک اشاره نمود که این تکنیک ها مختص ساز ویولن بوده و تقریباً برای ساز کمانچه به سختی قابل اجرا است.
از آلبوم های مستقل اردشیر کامکار می توان راز نگاه و آلبوم بی غبار، با خوانندگی از جمله همایون شجریان به یاد صبا نام برد.
از هنرجویان او می توان از مهدی باقری، شروین مهاجر، کورش بابائی، سینا جهان آباد، رحمتی و همایون شجریان نام برد.
اردشیر کامکار علاوه به عضویت در گروه کامکار از دیرباز در پی عملی ساختن پروژه هایی نظیر ایجاد ارکستر بزرگ کمانچه در موسیقی ملی بوده است.
اردشیر کامکار نوازنده کمانچه می گوید نظر محمدرضا لطفی درباره نوازندگی کمانچه محترم است اما نظر من متفاوت است. او اظهار داشت: ساز از نظر من وسیله ای است که انسان برای بیان احساساتش در دست می گیرد. نواختن ساز مانند لهجه، افکار و جهان بینی در نزد هر کسی متفاوت است، لزومی ندارد شاگردی که نزد من نوازندگی کمانچه را آموخته و حالا به درجات بالا رسیده درست طبق اصول و نظرات من ساز بزند.
به اعتقاد من در صورتی که یک طرز فکر غالب شود جهان از تنوع خالی می شود.
این نوازنده کمانچه تأکید کرد این درست است که اصالت ردیف های موسیقی ایرانی باید حفظ شود اما نباید خودمان را در چارچوب و قاعده فراتر بگذاریم، محکوم به فنا خواهیم بود.
کامکار بحث و نظرها درباره گفته های اخیر محمدرضا لطفی درباره موسیقی ایرانی و نوازندگی و پاسخ هائی که در واکنش به آن ها داده شده را بی فایده دانست و گفت: موسیقی حمایت مردمی و دولتی می خواهد اگر این حمایت باشد نه من جای کسی را خواهم گرفت و نه کسی خواهد توانست جای مرا بگیرد.
او تأکید کرد: موزیسین ها بهتر است جای این حرف ها بروند کار کنند تا در آن چه هستند موفق تر بشوند. قسمت مهم کار، عمل صادقانه است با حرف کسی به جایی نمی رسد.
استاد اردشیر کامکار در حال حاضر مشغول آماده کردن کتابی حاوی ۳۰ قطعه برای کمانچه است این قطعات هم به صورت مشق و هم به صورت ملودی در کتاب او چاپ می شود
