پیام جوان: بر اساس یک بررسی جدید منتشر شده در پایگاه داده کتابخانه کاکرین، یک داروی رایج نقرس ممکن است به پیشگیری از حملات قلبی و سکته مغزی در افراد مبتلا به بیماریهای قلبی عروقی کمک کند. این بررسی دوازده کارآزمایی کنترل شده تصادفی را شامل ۲۲۹۸۳ شرکتکننده ارزیابی کرده است. از این تعداد، ۷۹ درصد مرد بودند و میانگین سنی آنها بین ۵۷ تا ۷۴ سال متغیر بود. شرکتکنندگان به مدت حداقل شش ماه، روزانه یک یا دو بار ۰.۵ میلیگرم کلشیسین دریافت کردند، در حالی که نیمی دیگر مراقبتهای معمول را با یا بدون دارونما دریافت میکردند.
نتایج نشان داد افرادی که کلشیسین مصرف میکردند، کمتر در معرض حمله قلبی یا سکته مغزی قرار گرفتند. خطر حمله قلبی ۲۶ درصد کاهش یافت که معادل حدود ۹ حمله قلبی کمتر در هر ۱۰۰۰ بیمار است. همچنین، خطر سکته مغزی ۳۳ درصد کاهش یافت، به این معنی که تقریباً ۸ سکته مغزی کمتر در هر ۱۰۰۰ بیمار رخ داد. دکتر رامین ابراهیمی، از نویسندگان اصلی این مطالعه، اظهار داشت که این کاهشها میتواند تفاوت واقعی برای بیمارانی که با خطر مادامالعمر بیماریهای قلبی عروقی زندگی میکنند، ایجاد کند. با توجه به اینکه بیماریهای قلبی عروقی همچنان عامل اصلی مرگ و میر هستند، کلشیسین میتواند گزینهای ارزان و قابل دسترس برای پیشگیری ثانویه در بیماران پرخطر باشد.
کلشیسین یک داروی تجویزی است که در حال حاضر برای حملات نقرس و تب مدیترانهای خانوادگی (FMF) استفاده میشود، اما تاریخچه آن به دوران باستان بازمیگردد. این دارو از گیاه گل حسرت (Colchicum autumnale) مشتق شده است که به شدت سمی است و نمیتوان آن را به صورت مقرون به صرفه در آزمایشگاه سنتز کرد. شواهد استفاده از کلشیسین به متون پزشکی مصر باستان در ۱۵۵۰ سال قبل از میلاد مسیح بازمیگردد و بعدها توسط پزشکان یونانی و در امپراتوری بیزانس برای درمان بیماریهای مفصلی مورد استفاده قرار گرفت. شیمیدانان فرانسوی برای اولین بار ماده فعال آن را در سال ۱۸۱۹ جداسازی کردند و در سال ۱۸۳۳ رسماً کلشیسین نام گرفت.
با وجود مزایای قلبی عروقی این دارو، بیماران در این تحلیل بیشتر در معرض عوارض جانبی گوارشی خفیف و گذرا مانند ناراحتی شکمی یا تهوع قرار گرفتند. در حال حاضر، تنها محصول کلشیسین تایید شده توسط سازمان غذا و داروی آمریکا (FDA) برای بیماریهای قلبی، داروی لودوکو (Lodoco) است که در سال ۲۰۲۳ برای کاهش خطر حمله قلبی، سکته مغزی و مرگ و میر قلبی عروقی در بیماران مبتلا به آترواسکلروز یا دارای چندین عامل خطر قلبی عروقی تایید شد. کارشناسان هشدار میدهند که کلشیسین برای همه بیماران مناسب نیست و باید برای بیماران با ریسک بسیار بالا، با توجه به شاخص درمانی محدود و پتانسیل تداخلات دارویی، تجویز شود. همچنین، تحقیقات بیشتری برای روشن شدن ایمنی طولانیمدت، اثرات زیرگروهی و نتایج کیفیت زندگی مورد نیاز است.
