پیام جوان: پژوهشی تازه نشان داده است که تمایل افراد سالمند به تفسیر مثبت احساسات دیگران، که سالها به عنوان نشانه خردمندی و انطباق روانی در نظر گرفته میشد، ممکن است در واقع زنگ خطری برای آغاز زوال شناختی و بیماریهایی مانند آلزایمر باشد. این گرایش که با نام «سوگیری مثبت» شناخته میشود، در چارچوب نظریههای روانشناسی به عنوان سازوکاری برای حفظ سلامت روان در دوران سالمندی مطرح بوده است.
این مطالعه با حضور ۶۶۵ فرد ۱۸ تا ۸۹ ساله انجام شد. شرکتکنندگان تحت آزمونهای تشخیص هیجانات چهرههای تولیدشده رایانهای، تصویربرداری MRI و ارزیابیهای شناختی قرار گرفتند. نتایج نشان داد سالمندان در شناسایی هیجانات مثبت سریعتر عمل میکنند و چهرههای مبهم را کمتر بهعنوان منفی تفسیر میکنند.
پژوهشگران دریافتند این سوگیری مثبت با کاهش حجم ماده خاکستری در نواحی مغزی همچون هیپوکامپ و آمیگدال مرتبط است؛ بخشهایی که در پردازش هیجانها نقش کلیدی دارند. همچنین مشخص شد این پدیده با افت عملکرد شناختی همراه است، اما ارتباطی با افسردگی ندارد؛ یافتهای که فرضیه ارتباط آن با زوال عقل را تقویت میکند.
با وجود این، محققان تأکید کردهاند که مطالعه حاضر مقطعی است و به دلیل فقدان دادههای طولی نمیتواند رابطه علّی قطعی را ثابت کند. با این حال، نتایج بهعنوان گامی مهم تلقی میشود که میتواند به استفاده از «توانایی تفسیر هیجانات» بهعنوان ابزاری نوین برای پایش زودهنگام زوال شناختی کمک کند؛ زمانی که درمانها بیشترین اثرگذاری را دارند.