پیام جوان: یک پژوهش تازه نشان داده است که پیروی از رژیم غذایی مدیترانهای میتواند خطر ابتلا به زوال عقل را در افراد دارای ژن پرخطر ایپیاوئی۴ (APOE4) تا ۳۵ درصد کاهش دهد. این یافته امید تازهای ایجاد کرده است که حتی کسانی که دو نسخه از این ژن را به ارث بردهاند ــ و در معرض بالاترین خطر ابتلا به آلزایمر قرار دارند ــ میتوانند با تغییر سبک زندگی، شانس ابتلا به این بیماری را به میزان قابل توجهی کاهش دهند.
این مطالعه که بیش از ۵۷۰۰ نفر را طی ۳۴ سال دنبال کرده است، نشان میدهد رژیم غذایی مدیترانهای شامل مصرف فراوان سبزیجات، میوهها، مغزها، غلات کامل، حبوبات، ماهی و روغن زیتون و در مقابل کاهش مصرف گوشت قرمز، گوشتهای فراوریشده و الکل، نقش چشمگیری در کاهش خطر زوال عقل دارد. به گفته محققان، بیشترین اثر مثبت در افرادی دیده شد که بهطور دقیقتر به این الگوی غذایی پایبند بودند.
بر اساس نتایج، افراد دارای ژن ایپیاوئی۴ واکنش متابولیکی متفاوتی نسبت به مواد مغذی این رژیم نشان میدهند. این تغییرات از بهبود تنظیم قند خون و تولید انرژی گرفته تا تقویت ترمیم بافتهای عصبی، میتواند توضیحی برای کاهش محسوس خطر آلزایمر در این گروه باشد. متخصصان مغز و اعصاب این یافته را بسیار مهم توصیف کرده و تأکید میکنند که «ژنها سرنوشت قطعی ما نیستند.»
نتایج این پژوهش با تحقیقات پیشین همراستا است. مطالعات سال ۲۰۲۳ در بریتانیا نشان دادند رژیم مدیترانهای خطر زوال عقل را تا ۲۳ درصد کاهش میدهد و حتی احتمال ایجاد پلاکهای آمیلوئید و گرههای پروتئینی در مغز را تا ۴۰ درصد کم میکند. همچنین گزارشهای بالینی از بیماران حامل دو نسخه از ژن ایپیاوئی۴ حاکی است تغییر رژیم غذایی، همراه با ورزش، خواب کافی و کاهش استرس میتواند سطح پروتئینهای مرتبط با آلزایمر را کاهش داده و حتی حجم هیپوکامپ ــ مرکز حافظه ــ را افزایش دهد.