پیام جوان: بحث دیرینه درباره نقش فناوری در تقویت یا حذف مشاغل با پژوهش‌های تازه وارد مرحله‌ای جدید شده است؛ یافته‌های جدید نشان می‌دهد در چند دهه گذشته فناوری بیشتر نابودکننده مشاغل بوده تا خالق آن‌ها و جهش اخیر هوش مصنوعی و رباتیک می‌تواند این روند را تندتر کند. تحلیل‌ها از پیامدهای مهم برای تورم، نقش دولت‌ها و حتی مناسبات آمریکا و چین خبر می‌دهند.
با آن‌که تاریخ فناوری مملو از خلق صنایع تازه است—به‌گونه‌ای که امروز حدود ۶۰٪ مشاغل فعلی در ۱۹۴۰ وجود نداشتند—رویترز (سه‌شنبه ۲۸ مرداد) گزارش می‌دهد آمریکا به نقطه عطفی رسیده که در آن خودکارسازی بیش از آن‌که شغل بسازد، آن‌ها را از بین می‌برد. دیوید آوتور، اقتصاددان ام‌آی‌تی، می‌گوید از دهه ۱۹۸۰ مشاغل حذف‌شده به‌طور کامل جبران نشده‌اند و «ماشین‌های باهوش‌تر» جایگزین کارگران می‌شوند. برآوردهای اوئی‌سی‌دی و PwC نیز از در معرض بودن ۱۵ تا ۳۰ درصد مشاغل خبر می‌دهد.
به‌گفته مجمع جهانی اقتصاد، سرعت جایگزینی به میزان دسترسی به داده وابسته است؛ در بخش‌های پُرداده‌ای مانند مالی، خودکارسازی سریع‌تر پیش می‌رود و در حوزه‌هایی مانند درمان کندتر است. هم‌زمان، آکسیوس با استناد به گزارش «وضعیت هوش مصنوعی در کسب‌وکار ۲۰۲۵» مؤسسه ام‌آی‌تی می‌نویسد شرکت‌های آمریکایی فعلاً بیشتر به‌جای نیروی برون‌سپاری از AI استفاده می‌کنند تا اخراج داخلی؛ نمونه‌ای از صرفه‌جویی سالانه ۸ میلیون دلاری با ابزار ۸ هزار دلاری ذکر شده است. طبق همین گزارش، در کوتاه‌مدت ۳٪ و در بلندمدت تا ۲۷٪ مشاغل در معرض جایگزینی‌اند، هرچند ۹۵٪ سرمایه‌گذاری‌ها در AI مولد هنوز بازدهی نداده‌اند.
در مقابل، مشاغل فنی و مهارتی که به حضور فیزیکی نیاز دارند—مانند لوله‌کشی، برق‌کاری و جوشکاری—فعلاً امن‌تر ارزیابی می‌شوند و تقاضا برای آن‌ها رو به افزایش است؛ روندی که به رشد محبوبیت آموزش‌های هنرستانی در میان جوانان انجامیده است. از منظر کلان، اگر AI نهایتاً شغل‌زدا باشد، می‌تواند اثری ضدتورمی داشته و دولت‌ها را به تقویت سازوکارهای انتقال ثروت وادارد؛ در سطح بین‌المللی نیز «جنگ فناوری» میان آمریکا و چین محتمل است طولانی‌تر از جنگ تجاری باشد. خودکارسازی می‌تواند کمبود نیروی کار ناشی از پیری جمعیت را جبران کند، اما شتاب فناوری خطرِ پیشی گرفتن آن از سازگاری نیروی انسانی را افزایش می‌دهد.
