پیام جوان: گزارشی جدید از اتحادیه سراسری کانونهای وکلای دادگستری ایران (اسکودا) نشان میدهد که در سالهای اخیر، خشونت علیه وکلا به شکل قابل توجهی افزایش یافته است. این گزارش که شامل موارد قتل، سوءقصد، تهدید و تخریب اموال است، زنگ خطری جدی برای جامعه حقوقی ایران به صدا درآورده است.
آمار تکاندهنده خشونت علیه وکلا
بر اساس این گزارش، از سال ۱۳۹۶ تاکنون، حداقل ۵۴ مورد خشونت علیه وکلا به ثبت رسیده است. این آمار شامل ۱۷ قتل، ۵ مرگ مشکوک، ۳۰ سوءقصد و ۲ مورد تخریب اموال است. این در حالی است که این آمار تنها مربوط به مواردی است که به صورت رسمی گزارش شدهاند و احتمالاً تعداد واقعی موارد خشونت بسیار بیشتر از این است.
علل افزایش خشونت علیه وکلا
عوامل مختلفی در افزایش خشونت علیه وکلا موثر هستند. از جمله این عوامل میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* کمبود حمایت قضایی و قانونی: عدم وجود قوانین حمایتی کافی از وکلا و فرآیندهای ناکارآمد قضایی، وکلا را در برابر تهدیدات آسیبپذیر کرده است.
* سیاهنمایی وکلا در رسانهها: تصویر منفی که از وکلا در برخی رسانهها ارائه میشود، باعث افزایش خشونت علیه آنها شده است.
* کاهش کیفیت و استقلال حرفه وکالت: تصویب قوانینی مانند قانون تسهیل صدور مجوزهای کسبوکار، به کاهش استقلال وکلا و در نتیجه افزایش آسیبپذیری آنها منجر شده است.
* عدم امنیت شغلی: وکلایی که پروندههای حساس یا پروندههایی علیه افراد قدرتمند را پیگیری میکنند، بیش از دیگران در معرض تهدید قرار دارند.
پیامدهای خشونت علیه وکلا
خشونت علیه وکلا پیامدهای بسیار جدی برای جامعه دارد. از جمله این پیامدها میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* ضعف عدالت: هنگامی که وکلا در معرض تهدید و خشونت قرار دارند، نمیتوانند به طور آزادانه از حقوق موکلان خود دفاع کنند و این امر به ضعف عدالت در جامعه منجر میشود.
* کاهش اعتماد عمومی: افزایش خشونت علیه وکلا، اعتماد عمومی به دستگاه قضایی را کاهش میدهد.
* فرار مغزها: بسیاری از وکلا به دلیل تهدید و خشونت، ترجیح میدهند حرفه خود را رها کنند و این امر به کاهش تعداد وکلا و در نتیجه کاهش کیفیت خدمات حقوقی منجر میشود.
راهکارهای مقابله با خشونت علیه وکلا
برای مقابله با خشونت علیه وکلا، باید اقدامات جدی انجام شود. از جمله این اقدامات میتوان به موارد زیر اشاره کرد:
* تصویب قوانین حمایتی از وکلا: تصویب قوانینی که از وکلا در برابر تهدید و خشونت محافظت کند.
* تقویت نهادهای نظارتی: تقویت نهادهای نظارتی برای پیگیری پروندههای خشونت علیه وکلا و مجازات عاملان آن.
* افزایش آگاهی عمومی: افزایش آگاهی عمومی در مورد نقش و اهمیت وکلا و لزوم حمایت از آنها.
* همکاری بین دستگاههای قضایی و انتظامی: همکاری نزدیک بین دستگاههای قضایی و انتظامی برای مقابله با خشونت علیه وکلا.
خشونت علیه وکلا یک مشکل جدی و پیچیده است که نیازمند توجه و اقدامات جدی از سوی همه دستگاههای مسئول است. اگر این مشکل حل نشود، عدالت در جامعه با چالشهای جدی مواجه خواهد شد.