پیام جوان: مسئولان کشور وضعیت فرونشست زمین در تهران را “فرا بحرانی” اعلام کردند. این هشدار جدی در حالی مطرح میشود که روز گذشته فرونشستی گسترده در محدوده میدان ونک تهران رخ داد و موجب خسارات مالی و جانی شد.
علل اصلی فرونشست زمین:
- برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی: اصلیترین دلیل فرونشست زمین در ایران، برداشت بیرویه از آبهای زیرزمینی برای مصارف کشاورزی و صنعتی است.
- ساخت سدهای متعدد: ساخت سدهای متعدد بدون توجه به تبعات زیستمحیطی، باعث کاهش دبی رودخانهها و در نتیجه افت سطح آبهای زیرزمینی شده است.
- عدم مدیریت صحیح منابع آب: مدیریت ناکارآمد منابع آب و عدم اجرای طرحهای احیای آبخوانها، وضعیت را وخیمتر کرده است.
- توسعه بیرویه و ساختوسازهای غیرمجاز: توسعه بیرویه شهرها و ساختوسازهای غیرمجاز، فشار بیشتری بر منابع آب زیرزمینی وارد کرده است.
تبعات فرونشست زمین:
- خسارات مالی و جانی: فرونشست زمین میتواند باعث تخریب ساختمانها، زیرساختها و راهها شود و خسارات مالی و جانی زیادی به بار آورد.
- تغییر شکل زمین: فرونشست زمین میتواند باعث تغییر شکل زمین و ایجاد شکافهای بزرگ شود.
- آلودگی آبهای زیرزمینی: فرونشست زمین میتواند باعث نفوذ آلودگیها به آبهای زیرزمینی و آلودگی منابع آب شود.
- زلزله خیزی: فرونشست زمین میتواند باعث افزایش احتمال وقوع زلزله و شدت آن شود.
وضعیت کنونی و آینده:
با توجه به روند کنونی، وضعیت فرونشست زمین در ایران روز به روز وخیمتر میشود. اگر تدابیر جدی برای مقابله با این پدیده اتخاذ نشود، بسیاری از مناطق کشور با خطر نابودی مواجه خواهند شد.
راهکارهای مقابله با فرونشست زمین:
- مدیریت بهینه منابع آب: کاهش برداشت از آبهای زیرزمینی، افزایش بهرهوری در مصرف آب و احیای آبخوانها از جمله راهکارهای مهم برای مقابله با فرونشست زمین است.
- تغییر الگوی کشت: تغییر الگوی کشت از محصولات آببر به محصولات کمآببر میتواند به کاهش فشار بر منابع آب زیرزمینی کمک کند.
- توسعه فناوریهای نوین: استفاده از فناوریهای نوین برای تصفیه آب و بازیافت آبهای خاکستری میتواند به کاهش نیاز به آبهای زیرزمینی کمک کند.
- افزایش آگاهی عمومی: افزایش آگاهی عمومی در مورد اهمیت آب و ضرورت صرفهجویی در مصرف آن، میتواند نقش مهمی در مقابله با فرونشست زمین داشته باشد.
فرونشست زمین یکی از بزرگترین چالشهای پیش روی ایران است. برای مقابله با این پدیده، نیازمند عزم ملی و همکاری همه دستگاهها و مردم هستیم. اگر اقدامات لازم به سرعت انجام نشود، ایران با فاجعهای زیستمحیطی روبرو خواهد شد.
بر اساس گزارش VOA