در پی پیشروی سریع و بیدردسر نیروهای مخالف بشار اسد، این گروهها روز یکشنبه، ۱۸ آذر ۱۴۰۳، بدون مواجهه با مقاومتی جدی از سوی نیروهای دولتی، وارد دمشق، پایتخت سوریه، شدند. همزمان با این رخداد، بشار اسد از کشور گریخت و به این ترتیب، حکومت ۵۳ ساله خاندان «علویتبار» اسد در سوریه به پایان رسید.
به گزارش منابع محلی، بشار اسد پیش از ورود مخالفان به دمشق، کشور را به مقصدی نامعلوم ترک کرده است. او که در سال ۲۰۰۰ میلادی پس از مرگ پدرش، حافظ اسد، به قدرت رسید، نوزدهمین رئیسجمهور سوریه بود و همزمان فرماندهی کل نیروهای مسلح و دبیرکلی حزب بعث سوریه را نیز بر عهده داشت.
سقوط سریع دمشق پس از تصرف شهرهای کلیدی
مخالفان دولت، به رهبری «هیئت تحریرالشام» و فرماندهی احمد الشرع، معروف به جولانی، طی کمتر از ده روز موفق به تصرف بیش از ۸۰ درصد خاک سوریه از جمله شهرهای استراتژیک حلب، حمص، حما، و درعا شدند. این پیشرویها، بهرغم حضور نیروهای دولتی، با کمترین مقاومت و خشونت صورت گرفت.
نقش خاندان اسد و روابط استراتژیک با ایران
خاندان اسد، از زمان ریاست حافظ اسد، روابط استراتژیک عمیقی با جمهوری اسلامی ایران برقرار کرده بودند. حمایتهای ایران از بشار اسد در جریان جنگ داخلی سوریه که از سال ۲۰۱۱ آغاز شد، شامل ارائه کمکهای مالی، نظامی و تسلیحاتی بود. ایران همچنین از طریق خاک سوریه به انتقال تسلیحات به حزبالله لبنان اقدام میکرد، امری که بارها مورد حملات هوایی اسرائیل قرار گرفت.
پیامدهای سقوط اسد برای ایران و منطقه
سقوط بشار اسد میتواند تأثیرات گستردهای بر استراتژی منطقهای ایران داشته باشد. از دست دادن یکی از متحدان کلیدی در منطقه ممکن است به کاهش نفوذ ایران در خاورمیانه و تضعیف ارتباط آن با حزبالله منجر شود. این تحولات احتمالی میتواند ایران را به بازنگری در سیاستهای منطقهای خود وادار کند.
پایان یک عصر
بشار اسد که در آغاز دوران ریاستجمهوری خود بهعنوان یک اصلاحگر شناخته میشد، بهمرور به چهرهای سرکوبگر و متهم به جنایات جنگی بدل شد. جنگ داخلی سوریه که بیش از ۱۴ سال به طول انجامید، با کشته شدن نیم میلیون نفر و آوارگی میلیونها نفر از مردم این کشور همراه بود. حال، با پایان حکومت اسد، سوریه وارد مرحلهای تازه و نامعلوم از تاریخ خود شده است.