پیام جوان: آیا ممکن است زمان به عقب برگردد؟ این سوالی است که مدت‌هاست ذهن دانشمندان را به خود مشغول کرده است. حالا، پژوهشگران دانشگاه تورنتو با انجام آزمایش‌هایی شگفت‌انگیز، گامی بزرگ به سوی پاسخ این پرسش برداشته‌اند.
آن‌ها شواهدی قوی پیدا کرده‌اند که نشان می‌دهد پدیده عجیبی به نام «زمان منفی» واقعیت دارد. این یعنی ذرات نور می‌توانند قبل از ورود به یک ماده، از آن خارج شوند! البته این اتفاق به نظر غیرممکن می‌آید، اما دنیای کوانتوم همیشه پر از شگفتی‌های غیرمنتظره است.
راز زمان منفی چیست؟
دانشمندان برای درک بهتر این پدیده، به بررسی برهم‌کنش‌های بین نور و ماده پرداختند. آن‌ها متوجه شدند که وقتی ذرات نور (فوتون‌ها) به اتم‌ها برخورد می‌کنند، اتم‌ها برای مدت کوتاهی به حالت برانگیخته درمی‌آیند. اما نکته جالب اینجاست که این مدت زمان، نه تنها مثبت، بلکه منفی بود! یعنی اتم‌ها قبل از اینکه نور به آن‌ها برخورد کند، به حالت برانگیخته می‌رسیدند!
مثالی ساده برای درک بهتر
برای اینکه این موضوع را بهتر درک کنیم، تصور کنید تعدادی خودرو وارد یک تونل می‌شوند. اگر بخواهیم میانگین زمان ورود خودروها را محاسبه کنیم، به عددی می‌رسیم. اما ممکن است اولین خودروها چند ثانیه زودتر از این زمان وارد تونل شوند. حالا دانشمندان کاری مشابه انجام دادند. آن‌ها به جای خودرو، به ذرات نور نگاه کردند و متوجه شدند که گویی برخی از این ذرات قبل از ورود به تونل (اتم)، از آن خارج شده‌اند!
چرا این کشف مهم است؟
این کشف جدید درهای جدیدی را به روی دنیای فیزیک باز کرده است و می‌تواند به پیشرفت‌های بزرگی در زمینه‌های مختلف مانند محاسبات کوانتومی و فناوری‌های نانو منجر شود. همچنین، این کشف نشان می‌دهد که درک ما از زمان و فضا بسیار پیچیده‌تر از آن چیزی است که تصور می‌کردیم.
اما هنوز سوال‌های زیادی بی‌پاسخ مانده است.
دانشمندان هنوز در حال بررسی دقیق این پدیده هستند و به دنبال یافتن پاسخ‌های بیشتری هستند. اما یک چیز قطعی است: دنیای کوانتوم پر از راز و رمز است و هر روز کشفیات جدیدی در این زمینه صورت می‌گیرد.
آیا این کشف به معنای سفر در زمان است؟
خیر، این کشف به این معنی نیست که ما می‌توانیم به گذشته سفر کنیم. زمان منفی یک پدیده کوانتومی است و در مقیاس بزرگ قابل مشاهده نیست. با این حال، این کشف به ما کمک می‌کند تا درک عمیق‌تری از جهان هستی پیدا کنیم.