پیام جوان: در حالی که شبکههای اجتماعی امکان ارتباط با صدها یا حتی هزاران نفر را فراهم کردهاند، پژوهشگران میگویند مغز انسان تنها قادر است تعداد محدودی رابطه واقعی را حفظ کند. دکتر رابین دانبار، استاد دانشگاه آکسفورد و از پیشگامان پژوهش در زمینه پیوندهای اجتماعی، بر اساس مطالعات خود بر انسان و سایر نخستیسانان، اعلام کرده است که انسانها در عمل نمیتوانند بیش از ۱۵۰ رابطه دوسویه و معنادار داشته باشند.
دانبار این عدد را به لایههای مختلفی تقسیم میکند: پنج نفر نزدیکترین دوستان و خانواده، ۱۰ نفر که دستکم ماهی یکبار دیده میشوند، ۵۰ نفر که ممکن است به مهمانی دعوت شوند و ۱۰۰ نفر که در مراسمی مانند عروسی شرکت خواهند کرد. به گفته او، روابط فراتر از این محدوده معمولاً یکطرفه هستند. این نظریه که به «عدد دانبار» مشهور است، از سال ۱۹۹۳ تاکنون در مطالعات متعددی تأیید یا به چالش کشیده شده است.
در مقابل، پژوهشگران سوئدی در سال ۲۰۲۱ اعلام کردند که عدد مشخصی برای سقف روابط انسانی وجود ندارد و مقایسه انسان با سایر نخستیسانان از نظر اجتماعی نادرست است. دانبار اما این دیدگاه را «کاملاً احمقانه» خوانده و تأکید کرده که دادههای بهدستآمده از تماسهای تلفنی، پیامکها و ارتباطات در شبکههای اجتماعی همچنان از نظریه او پشتیبانی میکند. او معتقد است فناوری شکل روابط را تغییر داده، نه ظرفیت مغز برای حفظ آنها را.
با کنار گذاشتن بحث عددی، متخصصان بهداشت عمومی میگویند کیفیت روابط انسانی برای سلامت حیاتی است. بر اساس گزارش سال ۲۰۲۳ رئیس بهداری کل آمریکا، تنهایی خطر مرگ زودرس را تا ۲۵ درصد افزایش میدهد و اثر آن با مصرف روزانه ۱۵ نخ سیگار برابر است. پژوهشهای دانشگاه هاروارد نیز نشان دادهاند که ارتباطات اجتماعی قوی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی، زوال عقل و سکته مغزی را کاهش میدهد. دکتر جفری هال از دانشگاه کانزاس میگوید: «شاید تنها داشتن یک دوست صمیمی بتواند زندگی شما را متحول کند، اما هرچه روابطتان گستردهتر باشد، احساس پیوند و رضایت بیشتری از زندگی خواهید داشت.»