پیام جوان: پژوهشی تازه که در نشریه نورولوژی منتشر شده است نشان می‌دهد بی‌خوابی مزمن می‌تواند خطر ابتلا به زوال شناختی را تا ۴۰ درصد افزایش دهد. به گفته پژوهشگران، این یافته اهمیت درمان اختلالات خواب را نه تنها برای بهبود کیفیت زندگی روزمره، بلکه برای محافظت از سلامت مغز در سال‌های آینده برجسته می‌کند.
دکتر دیه‌گو کاروالیو، متخصص مغز و اعصاب و نویسنده اصلی این پژوهش، می‌گوید: «بی‌خوابی مزمن یک عامل خطر مهارپذیر برای زوال شناختی است.» یافته‌ها نشان داده‌اند افرادی که بی‌خوابی را تجربه می‌کنند اما مدت خواب خود را افزایش داده یا از درمان دارویی بهره برده‌اند، در معرض همان سطح آسیب شناختی قرار نگرفته‌اند. با این حال، کارشناسان تأکید می‌کنند که داده‌های بیشتری برای اثبات قطعی این موضوع نیاز است.
متخصصان توضیح می‌دهند که خواب نقش کلیدی در پاکسازی مواد زائد از مغز، تثبیت حافظه و بازسازی سیستم عصبی دارد. به گفته دکتر ریچل سالاس از دانشگاه جانز هاپکینز، خواب ناکافی می‌تواند موجب التهاب عصبی و کاهش انعطاف‌پذیری سیناپسی شود؛ عواملی که در بروز آلزایمر و دیگر اختلالات شناختی نقش دارند. او یادآور شد: «بی‌خوابی شایع‌ترین اختلال خواب است و نباید آن را بخشی طبیعی از روند پیری دانست.»
کارشناسان تأکید دارند که درمان بی‌خوابی باید جامع باشد. رفتاردرمانی شناختی (CBTI)، تنظیم برنامه خواب منظم، تکنیک‌های آرام‌سازی، محدود کردن استفاده از صفحه‌نمایش پیش از خواب و ایجاد محیطی آرام و تاریک برای خواب از جمله روش‌های توصیه‌شده‌اند. در مواردی نیز مصرف دارو تحت نظر پزشک ضروری خواهد بود. پژوهشگران امیدوارند با افزایش آگاهی، درمان مؤثر بی‌خوابی بتواند هم کیفیت زندگی را ارتقا دهد و هم از مغز در برابر پیری محافظت کند.
