پیام جوان: دانشمندان در ویتنام اسکلت انسانی نسبتاً سالمی یافته‌اند که قدمتی حدود ۱۲ هزار سال دارد و متعلق به دوران پایانی عصر یخبندان است. این اسکلت که به مردی حدود ۳۵ ساله تعلق دارد، حامل قدیمی‌ترین دی‌ان‌ای میتوکندریایی انسانی در جنوب شرق آسیاست. بررسی‌ها نشان داد او با برخورد یک پرتابه نوک‌تیز از جنس کوارتز در ناحیه گردن زخمی شده و پس از مدتی بر اثر عفونت ناشی از این آسیب جان باخته است.
این کشف که در غار «تونگ‌بینه ۱» واقع در منطقه ترانگ‌آن ــ ثبت‌شده در فهرست میراث جهانی یونسکو ــ صورت گرفته، می‌تواند نخستین شواهد از درگیری‌های میان گروه‌های شکارچی‌گردآورنده در جنوب شرق آسیا باشد. پژوهشگران می‌گویند نشانه‌های ترمیم بافت استخوان نشان می‌دهد فرد چند ماه پس از جراحت زنده مانده و سپس در مراسمی منظم دفن شده است.
بقایای این مرد، که با نام «TBH1» ثبت شده، در دسامبر ۲۰۱۷ کشف شد و فرایند دشوار بازسازی استخوان‌ها تا سال ۲۰۱۸ ادامه داشت. نتایج کربن‌سنجی زغال‌های اطراف محل دفن، قدمت آن را بین ۱۲ تا ۱۲.۵ هزار سال تعیین کرد. تجزیه‌وتحلیل ژنتیکی نیز نشان داد او از تبار شکارچیان بومی منطقه بوده که از نخستین مهاجران به جنوب شرق آسیا به شمار می‌رفتند.
بررسی دقیق‌تر استخوان‌های گردنی نشان داد تکه‌ای کوارتز ۱۸ میلی‌متری به‌عنوان نوک پرتابه در گردن او باقی مانده است. نکته مهم آنکه هیچ ابزار کوارتزی دیگری در آن غار یافت نشد، و این موضوع احتمال درگیری با گروهی غیرمحلی را تقویت می‌کند. پژوهشگران معتقدند این کشف نادر، اطلاعات ارزشمندی درباره روابط اجتماعی، خشونت و شکل‌گیری جوامع انسانی در دوران پیشاکشاورزی فراهم می‌آورد.
