پیام جوان: پژوهشی تازه در دانشگاه تولین آمریکا نشان می‌دهد یک تزریق ژن‌درمانی در نخستین روزهای تولد می‌تواند میمون‌های نوزاد را تا بیش از سه سال در برابر ویروس شبیه HIV محافظت کند. این یافته که در ژورنال Nature منتشر شده، می‌تواند به توسعه راهکاری نوین برای پیشگیری از انتقال ایدز به نوزادان، به‌ویژه در مناطق پرخطر با دسترسی محدود به خدمات پزشکی، منجر شود.
مکانیسم عمل؛ تولید دائمی آنتی‌بادی‌ها در سلول‌های عضلانی
در این روش، از یک ویروس بی‌ضرر (AAV) برای انتقال ژن تولید آنتی‌بادی‌های خنثی‌کننده گسترده (bNAbs) به سلول‌های عضلانی استفاده می‌شود. این سلول‌ها همچون «کارخانه‌های کوچک» به‌طور مداوم آنتی‌بادی‌هایی تولید می‌کنند که مانع از ورود ویروس به بدن می‌شوند. آزمایش‌ها نشان دادند که تزریق این درمان در چند هفته اول زندگی، بدون نیاز به دوز تکراری، حفاظت کامل ایجاد می‌کند.
اهمیت تزریق زودهنگام
محققان تأکید می‌کنند که زمان تزریق در موفقیت درمان نقش کلیدی دارد. نوزادان در هفته‌های ابتدایی زندگی، سیستم ایمنی انعطاف‌پذیرتری دارند که پذیرش ژن‌درمانی را افزایش داده و واکنش‌های ایمنی ناخواسته را کاهش می‌دهد. برعکس، تزریق درمان در چند هفته بعدتر، به دلیل بلوغ ایمنی، اثربخشی کمتری داشت.
چشم‌انداز برای انسان و مناطق پرخطر
دکتر امیر اردشیر، سرپرست تیم تحقیق، این روش را «درمانی یکباره و کارآمد» توصیف کرد که می‌تواند در کشورهای کم‌برخوردار تحولی ایجاد کند. هرچند اثربخشی این رویکرد در انسان هنوز تأیید نشده، اما در صورت موفقیت، می‌تواند نرخ ابتلای کودکان به HIV را در مناطقی مانند جنوب صحرای آفریقا — جایی که روزانه حدود ۳۰۰ کودک مبتلا می‌شوند — به‌طور چشمگیری کاهش دهد.
