دکتر سید سعید زمانیه شهری M D

دکتر سونیا سیدالحسینی MD

تعريف ميگرن:

میگرن سردردی شدید است که می‌تواند بصورت ضربدار و تپشي در سر رخ‌ دهد و ممکن‌است باعث حالت تهوع، استفراغ و حساسیت شدید به نور و صدا شود. حملات میگرنی می‌تواند باعث درد شدیدی در سر شده و برای ساعت‌ها و یا روزها باقی بماند و آنقدر شدید باشد که فرد بخواهد فقط درجایی ساکت و تاریک دراز بکشد و بخوابد.سردرد میگرنی یکی از شایع ترین انواع سردردها می باشد. برخی اوقات درد در قسمت پیشانی، اطراف چشم و یا در پشت سر دیده می شود، ولی معمولا درد میگرن در یک طرف سر است. هنگامی که سیستم عصبی، سیستم عروقی و جابجایی مواد شیمیایی در مغز با هم تداخل پیدا می کنند، سردرد میگرنی بروز می کند. بعضی از انواع بیماری میگرن، ممکن‌است همراه با علایم حسی هشداردهنده، چون صاعقه‌ها و فلاش‌های نور،  نقاط کور و یا سوزن‌سوزن شدن دست‌ها و پاها رخ‌ دهد. داروهایی برای کاهش میزان درد و دفعات رخ‌ دادن حملات میگرن موجود‌ است. بهترین نتیجه این داروها زمانیست‌ که با ترکیبی از تغییرات سبک‌ زندگی و درمان‌های خانگی استفاده شوند.این نوع از سردرد،یک طرفه است (بر نیمی از سر تأثیر می‌گذارد) و ماهیتا ضربان‌دار است و از ۲ ساعت تا ۷۲ ساعت ادامه دارد. علایم همراه با آن می‌تواند شامل حالت تهوع، استفراغ، نورگریزی (افزایش حساسیت به نور)، صدا ترسی (افزایش حساسیت به صدا) باشد و درد به‌طور کلی با بالا رفتن فعالیت بدنی افزایش می‌یابد.بیش از یک سوم افراد مبتلا به سردردهای میگرنی ، نشانه‌های پیش درامدی(اورا ) را دریافت می‌کنند.”اورا”، عبارتند از نوعی اختلالات گذرای دیداری، حسی، زبانی یا حرکتی که نشان می‌دهند سردرد به زودی شروع خواهد شد. این باور وجود دارد که دلایل بروز میگرن ترکیبی از عوامل محیطی و ژنتیکی است. حدود دو سوم افراد مبتلا سردردها را از خانواده به ارث می‌برند.نوسان سطح هورمون می‌تواند نقش داشته باشد.میگرن در زمان بلوغ، در پسرها کمی بیشتر از دخترهاست، اما در میان زنان حدود دو تا سه برابر بیشتر از مردان است. سردردهای میگرنی معمولاً در دوره بارداری کاهش می‌یابند.سازوکار دقیق میگرن ناشناخته است. البته این باور وجود دارد که میگرن به دلیل نوعی اختلال در رگ‌های خونی و سیستم عصبی باشد.نظریه اولیه مربوط به افزایش قابلیت تحرک قشر مخ و کنترل ناهنجار یاخته‌های عصبی درد در عصب سه قلوی ساقه مغز می‌باشد.

*علل ايجادكننده ميگرن:

علت دقیق میگرن ناشناخته است و فرضیات گوناگونی وجود دارد که هرکدام فقط برخی خصوصیات آن را توجیه می کنند. برخی از این فرضیات عبارتند از :
الف)اختلالات عروقی: انقباض و انبساط عروق مغزی و خارج مغزی
ب)اختلالات عصبی : کاهش هورمونی به نام سروتونین در قسمت های مختلف مغز خصوصاً غده هیپوتالاموس
پ)اختلالات سلولی: اختلال در کانال های یونی سلول ها
ت)هیپو کسی مغزی ( کاهش اکسیژن رسانی به مغز)

*عوامل تحريك كننده و تشديدكننده ميگرن:

شناخت عوامل و محرک هایی که منجر به بروز میگرن می شوند، مهم ترین گام جهت مبارزه با این مشکل بزرگ است. همانطور كه گفتيم زنان سه برابر مردان دچار سردردهای میگرنی می شوند.اختلالات هورمونی، استرس، اضطراب، اختلالات خواب و حتی روشنایی لامپ ها از علل بروز میگرن هستند . نباید مشکلات عصبی و سکته ی مغزی و توارث را نیز نادیده گرفت.
البته عوامل ایجاد میگرن در افراد گاهی با یکدیگر متفاوت است که برخی از این عوامل بسیار عجیب و غیر قابل پیش بینی هستند.
١)آب و هوا:آب و هوا می تواند یک علت بزرگ ابتلا به میگرن محسوب شود. فشار هوا، میزان گرمای هوا و میزان رطوبت آن از عوامل موثر هستند.
گرچه یک بیمار مبتلا به میگرن نمی تواند شرایط آب و هوایی را تغییر دهد، اما می تواند با برنامه ریزی و کنترل رفت و آمد در بیرون از منزل تا حدودی جلوی این مشکل را بگیرد.
٢)تعطیلات آخر هفته:اغلب گزارش ها حاکی از این است که بسیاری از افراد در آخر هفته ها و تعطیلات دچار سردردهای شدید و ناگهانی می شوند.این امر به این دلیل است که مردم در طول هفته با استرس زیادی مواجهه هستند و تعطیلات آخر هفته زمان رها شدن از این استرس ها است که خود را به شکل سردرد بروز می دهد.البته برخی کارشناسان معتقدند که سردردهای آخر هفته ناشی از تغییر برنامه غذایی و تغییر الگوی خواب نیز است.
٣)خوابیدن بیش از حد:خوابیدن بیش از حد که اغلب در تعطیلات اتفاق می افتد، دلیل بسیاری از سردردهاست. افراد مبتلا به دردهای میگرنی، باید خوابی بسیار منظم و برنامه ریزی شده داشته باشند.
٤)ترک کافئین:افرادی که مستعد سردردهای شدید هستند، در صورتی که بیش از دو نیم فنجان در روز قهوه بنوشند، تا چند ساعت سردرد سراغشان نمی رود، اما به محض ترک و کاهش مصرف قهوه (قهوه سرشار از کافئین است) دچار سردرد های شدید می شوند.
اگر از آن دسته افرادی هستید که قهوه ی زیادی می نوشید، در صورت علاقه به ترک آن باید حواستان باشد که این کار باید تدریجی و برنامه ریزی شده باشد.
٥)کمبود منیزیم:استرس های جسمی و روحی می تواند منجر به کاهش میزان منیزیم بدن شود و کاهش سطح این عنصر نیز به نوبه ی خود سبب بروز سردرد می شود. منیزیم از طریق مواد غذایی و یا تزریقی دریافت می شود. البته تست عدم تحمل منیزیم باید جدی گرفته شود.
٦)اضطراب و استرس:استرس یکی از مواردی است که باعث تشدید سردردهای میگرنی می گردد.تمرین حفظ آرامش اعصاب می تواند برای رفع استرس مفید باشد.
به آرامی دم و بازدم را انجام دهید و اجازه دهید هوا به آرامی وارد شش‌هایتان گردد و سپس به آرامی از بدن خارج شود.برخی افراد برای رهایی از اضطراب و استرس، فکرهای خوب می کنند و یا به ورزش مورد علاقه خود می پردازند.
٧)بازتاب نور : میگرن ممکن است توسط علت خاصی شروع شود، مانند: سوسو زدن نورها.این سوسو زدن نور می تواند بازتابی از سطح برف، آب و یا لامپ نور و یا صفحه تلویزیون باشد.برای جلوگیری از بروز سردرد میگرنی شما باید در بیرون منزل از عینک آفتابی و در داخل منزل از لامپ های فلورسنت استفاده کنید.
8)کمبود خواب یا غذا:افراد مبتلا به میگرن باید الگوی منظمی برای خوابیدن و غذاخوردن داشته باشند.
در اثر نخوردن غذا، قند خون پایین می آید که می تواند باعث تشدید حملات میگرنی گردد. مصرف زیاد قند نیز می تواند موجب بالا رفتن ناگهانی قند خون و سپس پایین آمدن ناگهانی آن گردد.برای جلوگیری از سردرد میگرنی، در طول روز مایعات بنوشید تا دچار کم آبی بدن نگردید و حداقل 6 تا 8 ساعت در شب بخوابید.
٩)تغییرات هورمونی در بدن:بسیاری از زنان، در دوران عادت ماهیانه و در اثر کاهش هورمون استروژن دچار سردرد میگرنی می شوند. این حملات میگرنی، چند روز قبل و یا در طی دوره عادت ماهیانه رخ می دهد.
برخی زنان قبل از شروع سردرد، داروهای مسکن و یا داروهای ضد بارداری مصرف می کنند تا آرام باشند. اما در برخی دیگر، استفاده از قرص های ضدبارداری اثری بر میگرن ندارد.
١٠)میگرن و موادغذایی
خوردن برخی موادغذایی باعث شروع سردرد میگرنی می شود، یا آن را بدتر می کند.این غذاها عبارتند از: مونوسدیم گلوتامات (ماده افزودنی در برخی غذاهای آماده)، پنیر کهنه، کاکائو، سس سویا و گوشت های فراوری شده مثل سوسیس و کالباس.
١١)تیرامین:غذاهایی که به مدت طولانی ذخیره شده اند، غذاهای تخمیر شده و غذاهای کهنه دارای مقدار زیادی تیرآمین می باشند. تیرآمین از تجزیه اسید آمینه تیروزین بوجود می آید.تیرآمین ممکن است باعث انقباض و انبساط عروق خونی شود و حملات میگرنی را بدتر کند.برخی کارشناسان توصیه می کنند برای جلوگیری از بروز سردرد، غذاهای تخمیرشده و یا کهنه از قبیل پنیر، سس سویا و ترشی را مصرف نکنید.

*علايم و نشانه هاي ميگرن:

میگرن معمولاًبا سردردهای شدید خود محدودشونده و پی در پی ظاهر می‌شود که با علایم خودکارهمراه است.حدود ۱۵–۳۰٪ افراد مبتلا به میگرن تجربه درک “اورا “را دارند و کسانی که این علایم پیش درآمدی میگرن را دریافت می‌کنند نسبت به کسانی که فاقد این علایم هستند بیشتر مبتلا به میگرن می‌شوند.شدت درد، طول مدت سردرد و تناوب حمله‌ها در افراد مختلف متفاوت است.میگرنی که بیش از ۷۲ ساعت طول بکشد را در اصطلاح وضعیت میگرنی می‌نامند.برای میگرن چهار مرحله را می‌توان در نظر گرفت، البته افراد مبتلا به میگرن الزاماً همه این مراحل را تجربه نمی‌کنند .
١)پیش نشانه، که چند روز یا چند ساعت قبل از سردرد بروز می‌کند
٢)اورا، که بلافاصله قبل از بروز سردرد ظاهر می‌شوند
٣)مرحله درد، که به آن مرحله سردرد نیز گفته می‌شود
٤)پس اثر، عوارض پس از پایان حمله میگرنی ميباشد
الف)مرحله پیش نشانه:
پیش نشانه یا علایم اخطار دهنده در حدود ۶۰٪ از کسانی که مبتلا به میگرن هستند دیده می‌شود.این علایم دو ساعت تا دو روز قبل از شروع درد یا اورا در فرد بروز می‌کنند.ممکن است این نشانه‌ها شامل طیف گسترده‌ای از پدیده‌ها باشد.از جمله: تغییر خلق و خو، زود رنجی، افسردگی یا سرخوشی، خستگی، ولع مصرف مواد غذایی خاص، سفتی عضلات (بخصوص عضلات گردن)، یبوست یا اسهال، و حساسیت به بو یا صدا.این مسئله می‌تواند در افراد مبتلا به میگرن همراه با علایم پیش درآمدی یا بدون این علایم بروز کند.
ب)مرحله پیش درآمدی:
پدیده عصب شناختی کانونی،متمركز و گذرایی است که قبل یا در طول سردرد اتفاق می‌افتد.آن‌ها به تدریج در طی چند دقیقه ظاهر می‌شوند و به‌طور کلی کمتر از ۶۰ دقیقه طول می‌کشند.این علایم می‌توانند ماهیتا دیداری، حسی یا حرکتی باشند و بسیاری از افراد بیش از یکی از آن‌ها را تجربه می‌کنند.عوارض دیداری رایج‌ترین آن‌هاست.اختلالات دیداری غالباً شامل اخگربینی (قسمتی از تغییر موضعی در میدان دید که چشمک می‌زند).این علایم نوعاً در نزدیک کانون بینایی آغاز می‌شوند و سپس به صورت خط‌های کج و معوجی به اطراف گسترش می‌یابند. معمولاً این خطوط سیاه و سفید هستند اما برخی از افراد خط‌های رنگی هم مشاهده می‌کنند.برخی افراد قسمتی از میدان دید خود را از دست می‌دهند که به نابینایی یک سویه معروف است در حالیکه برخی در این شرایط تجربه تاری دید دارند.
علایم پیش درآمدی حسی دومین نوع متداول این علایم است که حدود ۳۰–۴۰٪ افراد مبتلا به اورا آن را تجربه می‌کنند. .غالباً در یک طرف دست یا بازو خواب رفتگی احساس خارش می‌شود و به بخش‌هایی از بینی و دهان که در همان سمت قرار دارند گسترش می‌یابد.معمولاً بعد از اینکه احساس رفع شد احساس بی‌حسی بروز می‌کندسایر علایم مرحله پیش درآمد می‌تواند شامل: اختلالات زبانی یا گفتاری، احساس چرخش دنیا، و در موارد نادری مشکلات حرکتی باشد.علایم حرکتی نشان می‌دهند که میگرن از نوع نیمه فلج است، و این ضعف غالباً برخلاف سایر نشانه‌های پیش درآمدی بیش از یک ساعت طول می‌کشد.به ندرت اتفاق می‌افتد که نشانه پیش درآمدی با سردرد همراه نباشد،که آن را میگرن خاموش گویند.
پ)مرحله درد:
سردرد میگرنی ، دردی است که در یک طرف سر و به صورت ضربان دار آغاز شده و از دردی ملایم به دردی شدید تبدیل می‌شود.این درد به تدریج آغاز می‌شودو با افزایش فعالیت جسمی شدت می‌گیرد.البته در بیش از ۴۰٪ موارد این درد می‌تواند در هر دو طرف سر باشد و معمولاً با گردن درد همراه است.دردی که در دو طرف سر وجود دارد بیشتر در افرادی رایج است که میگرن بدون علایم پیش درآمدی دارند.چندان رایج نیست که در ابتدا درد از پشت یا بالای سر آغاز شود. در بزرگسالان این درد معمولاً ۴ تا ۷۲ ساعت طول می‌کشد و در جوانان این زمان معمولاً کمتر از یک ساعت خواهد بود. تناوب حمله‌ها متفاوت است، از چند بار در طول مدت زندگی گرفته تا چندین بار در هفته، یا متوسط یک بار در ماه.این درد معمولاً با حالت تهوع، استفراغ، حساسیت به نور، حساسیت به صدا، حساسیت به بو، خستگی و زودرنجی همراه است.در میگرن بازیلار،( میگرنی که همراه با علایم عصبی مربوط به ساقه مغزی یا با نشانه‌های عصب شناختی در هر دو طرف بدن است)،عوارض شایع شامل: یا احساس چرخیدن دنیا، سردرگمی، و گیجی می‌باشد.تهوع تقریباً در ۹۰٪ افراد اتفاق می‌افتد و استفراغ در حدود یک سوم دیده شده‌است.بنابراین بسیاری از این افراد به دنبال جایی تاریک و خلوت هستند.علایم دیگر می‌تواند شامل: تاری دید، گرفتگی بینی، اسهال، تکرر ادرار، رنگ پریدگی، یا عرق کردن باشد. . تورم یا حساسیت پوست سر و همچنین سفت شدن گردن نیز می‌تواند اتفاق بیفتد در افراد سالخورده این علایم کمتر دیده می‌شوند.
ت)پس اثر:
ممکن است بعد از آنکه سردرد اصلی تمام شد عوارض میگرن برای چند روز باقی بماند؛ که به آن پس اثر میگرنی گویند. بسیاری گزارش کرده‌اند که در ناحیه‌ای که میگرن بروز کرده بود احساس درد شدیدی داشته‌اند، و برخی نیز گفته‌اند که بعد از تمام شدن سردرد برای چند روز در فکر کردن مشکل دارند. ممکن است بیمار احساس خستگی یا «خماری» ، مشکلات شناختی، عوارض گوارشی، تغییر خلق و خو، و ضعف داشته باشد. طبق یک گزارش خلاصه «برخی از افراد بعد از حمله احساس طراوت و سرخوشی دارند، درحالیکه عده‌ای دیگر گفته‌اند که احساس افسردگی و بی قراری می‌کنند.»

*عوارض ميگرن:

در ادامه به مشکلاتی اشاره می‌کنیم که میگرن در پی خواهد داشت؛ بنابراین اگر به میگرن مبتلا هستید، مراقب این بیماری‌ها باشید.
١)سکته مغزی:
یک سوم مبتلایان به میگرن در معرض خطر ابتلا به سکته مغزی هستند. میگرن سردردی است که با نور‌های خیره کننده یا نقطه‌های سیاه در میدان دید و همچنین بی حسی و سوزن سوزن شدن صورت و دست‌ها همراه است. اگر خانمی هستید که بین ۳۵ تا ۴۵ سال سن دارید و به میگرن مبتلا هستید، بیشتر در معرض ابتلا به سکته ایسکمیک می‌باشید.سکته مغزي ایسکمیک،شایع‌ترین نوع سکته مغزی است. این نوع سکته با انسداد یا تنگی عروق خونرسان به مغز ایجاد می‌شود و منجر به کاهش شدید جریان خون به مغز (ایسکمی) می‌شود.شواهدی وجود دارد که نشان می‌دهد که در مبتلایان به میگرن ، پلاکت‌های خون، فعال شده و خطر بروز لخته خون افزایش پیدا می‌کند. به علاوه قرص‌های ضدبارداری هورمونی و سیگار کشیدن هر دو عواملی هستند که خطر بروز لخته خون را افزایش می‌دهند. به همین دليل برخي از همكاران ما، به خانم‌هایی که مبتلا به میگرن هستند توصیه می‌کنند از روش‌های دیگری به جز قرص‌های ضد بارداری برای پیشگیری از بارداری استفاده کنندو البته سیگار هم نکشند. بررسی‌ها نشان داده اند افرادی که مبتلا به میگرن هستند و سیگار هم می‌کشند، سه برابر دیگران در معرض خطر سکته مغزی هستند.
٢)مشکل قلبی:
طبق بررسی‌های انجام شده میگرن خطر بروز بیماری‌های قلبی را در فرد مبتلا افزایش می‌دهد که البته ارتباط بین این دو به طور واضح روشن نیست. بیماران میگرنی که مبتلا به مشکلات قلبی نیز هستند باید بعضی دارو‌های مرسوم میگرن، مانند تریپتان‌ها را با احتیاط مصرف کنند. این دارو‌ها عروق خونی را در مغز و قلب منقبض کرده که این مسئله می‌تواند به قلب فشار وارد کند.
٣)فیبرومیالژیا:
افراد مبتلا به این اختلال مزمن – که منجر به درد گسترده عضلانی می‌شود – میگرن را نیز تجربه می‌کنند. علت این عارضه واضح نیست، اما این دو مشکل دارای علل ریشه‌ای مشابه هستند، از جمله توانایی بدن برای کنترل درد.
٤)افسردگی:
میگرن بیشتر در افرادی مشاهده می‌شود که دچار بیماری اختلال دو قطبی يا افسردگی هستند. اختلال دو قطبی، افسردگی و میگرن همه شرایطی هستند که فرد در آن‌ها دارای مغز تحریک پذیرتر است. بررسی‌ها نشان داده اند هر چه تعداد سردرد‌های شما بیشتر باشد، بیشتر در معرض ابتلا به افسردگی هستید.
مشخص نیست که آیا سردرد‌ها به طور مستقیم به افسردگی منجر می‌شوند یا خیر. اما سبک زندگی شما تاثیر زیادی بر روی بهبود خلق و خو و پیشگیری از میگرن دارد.
٥)اضطراب:
حدود ۵۰ درصد افرادی که مبتلا به میگرن مزمن هستند، دچار اضطراب می‌شوند. میگرن مزمن عبارت است از ۱۵ یا بیشتر از ۱۵ حمله میگرنی در ماه. متخصصین معتقدند برخی افراد در نتیجه میگرن مزمن دچار اضطراب می‌شوند. با این حال این اعتقاد هم وجود دارد که روش ارسال پیغام‌ها در مغز از یک نورون به نورون دیگر در بروز این مشکل تاثیر دارد.
٦)فلج بل:
بررسی‌های زیادی در زمینه فلج بل انجام شده و نشان داده اند مبتلایان به میگرن دو برابر دیگران در معرض خطر ابتلا به فلج بل هستند. فلج بل شرایطی است که منجر به فلج شدن صورت می‌شود. در تحقیقی که بر روی صد هزار فرد مبتلا به میگرن انجام گرفت مشخص شد که ابتلا به فلج بل در بین مبتلایان به میگرن تقریبا دو برابر دیگران است. فلج بل شرایطی است که بر روی عصب‌هایی تاثیر می‌گذارد که حرکات و عضلات صورت را کنترل می‌کنند. اینکه میگرن و فلج بل چه ارتباطی با هم دارند مشخص نیست، اما به هرحال التهاب، مشکلات قلبی یا مشکلات گردش خون عواملی هستند که می‌توانند ارتباط آن‌ها را توضیح دهند.
٧)بیماری پارکینسون:
اگر سردرد‌های میگرنی شما با مشکلات بینایی همراه است، خطر ابتلای شما به بیماری پارکینسون نیز بیش از دو برابر خواهد شد، به ویژه اگر در میانسالی به میگرن مبتلا شوید. گرچه هنوز علل سردرد‌های میگرنی مورد بجث و بررسی هستند، اما محققان معتقدند مشکلات مربوط به انتقال دهنده‌های عصبی دوپامین هم نقش مهمی در این مسئله دارد. به علاوه محققان دریافته اند دوپامین در افراد مبتلا به پارکینسون نیز دچار اختلال است که می‌تواند این ارتباط را توضیح دهد.
٨)تشنج:
افراد مبتلا به میگرن دو برابر دیگران در معرض تشنج هستند و مبتلایان به تشنج نیز دو برابر دیگران در معرض ابتلا به میگرن می‌باشند.

*اقدامات اوليه بعد از بروز ميگرن:

بیمار باید در اتاقی ساكت، تاریک و خنک استراحت کند.
از کمپرس سرد و یا کیسه ی یخ بر روی ناحیه ی دردناک استفاده کنید.
پوست سر را ماساژ دهید.
از داروهایی تجويز شده توسط پزشك معالجتان برای تسکین درد استفاده کنید.

*انديكاسيون هاي مراجعه فوري به پزشك:

١)اگر سردرد مداوم است و یا عود می کند.
٢)اگر بیمار سفتی گردن، تب و یا استفراغ و یا بی حسی و ضعف در اندام ها دارد و یا اگر دشواری در صحبت کردن دارد.

*ميگرن و رژيم غذايي:

الف)غذاهایی که مصرف آن ها برای میگرن بی خطر می باشند عبارت هستند از:
* برنج به ویژه برنج قهوه ای
* سبزیجات برگ سبز پخته مانند بروکلی، اسفناج و …
* سبزیجات پخته با رنگ زرد پُر رنگ و یا مایل به نارنجی مانند هویج و یا سیب زمینی پخته
* سبزیجات پخته ی زرد رنگ مانند کدوی تابستانی
* مصرف میوه های پخته و یا خشک شده مثل گیلاس، گلابی، آلوها و …(به غیر از میوه های خانواده ی مرکبات، سیب، موز، هلو و یا توت فرنگی).
* آب(اعم از آب ساده و یا کربناته) ولی سایر نوشیدنی ها(حتی چای گیاهی) می توانند محرک سردرد باشند.
* ادویه های گیاهی؛ معمولا مصرف مقادیر متعادل از نمک، وانیل و دیگر چاشنی های گیاهی در بیماری میگرن تحمل می شوند و محرک سردرد نمی باشند.
ب)غذاهای محرک برای میگرن:
در افرادی که مستعد میگرن هستند یک سری غذاها وجود دارند که اغلب سبب تحریک سردرد می گردند. معمولا سردردهای میگرنی شامل یک سری واکنش در عروق خونی و سیستم اعصاب بدن می باشند.
برخی از غذاهای رایجی که ممکن است محرک سردردهای میگرنی باشند عبارت هستند از:
محصولات لبنی(از جمله شیر پُرچرب، شیر بُز، پنیر، ماست و…)، شکلات، تخم مرغ، مرکبات، گوشت(از جمله: گوشت گاو، مرغ، خوک، ماهی، بوقلمون و…)،بادام زمینی،گوجه فرنگی،پیاز،ذرت،گندم( به شکل نان، پاستا و…)
همچنین برخی از نوشیدنی ها و افزودنی ها ممکن است از بدترین محرک ها برای تشدید میگرن باشند از جمله: نوشیدنی های الکلی به ویژه شراب قرمز، نوشیدنی های کافئینه از جمله قهوه و چای و کولا، منوسدیم گلوتامات، آسپارتات(نوعی شیرین کننده مصنوعی) و نیتریت ها.
و در مورد آن دسته از غذاها که نه در لیست غذاهای ایمن و نه در لیست غذاهای مُضر برای میگرن هستند می بایست جانب احتیاط را رعایت کرد چرا که این احتمال وجود دارد که آن ها نیز محرک میگرن باشند(هر چند این امر بعید است). تقریبا هر نوع غذایی(به غیر از غذاهای ایمن)، می تواند برای برخی افراد محرکی برای تشدید میگرن باشد، لذا این دسته از غذاها را نه می توان خیلی در معرض اتهام قرار داد و نه احتمال مُضر بودن شان را دور از انتظار پنداشت و می بایست جانب احتیاط را در مصرف آن ها رعایت کرد.نکته ای که در تاثیرات سوء مواد غذایی بر میگرن باید توجه داشت آن است که تجربیات شخصی افراد نیز در این زمینه می تواند مفید باشد.
*اصول غذایی مقابله با میگرن:
اصول یک رژیم غذایی مقابله کننده با میگرن عبارت هستند از:
الف)تاکید بر مصرف غذاهای ایمن: مثل برنج قهوه ای، سبزیجات پخته مانند بروکلی، اسفناج و … و میوه های پخته و یا خشک شده.
ب)اجتناب کامل از مصرف غذاهای محرک سردرد: اگر پس از ترک غذاهای محرک برای مدتی سردردتان کاهش یافت و یا متوقف شد می توانید مجددا غذاهای محرک را امتحان کنید تا اثر آن ها را ارزیابی نمایید و ببینید آیا باز هم با مصرف این نوع غذاها مشکل پیدا می کنید و یا خیر.
پ)اگر اجرای ٢ اقدام پیشین سردرد شما را کاهش نداد، محدودیت غذایی می تواند به شما کمک نماید که تشخیص دهید که آیا یک محرک غیر معمول سبب سردرد شما شده است یا نه.
ت)تغییرات هورمونی بدن تان را به وسیله ي اجتناب از مصرف محصولات حیوانی و به حداقل رساندن زمان نگهداری روغن های گیاهی و نیز افزایش مصرف غلات پُرفیبر و حبوبات و سبزیجات، به حداقل برسانید
ث)می توانید پس از مشاوره با پزشک تان مکمل های زیر را مصرف نمایید:
*مصرف زنجبیل به میزان نصف تا 2 قاشق چای خوری (1 تا 2 گرم) از پودر تازه ی زنجبیل در روز
*منیزیم: مصرف روزانه به میزان 400 تا 700 میلی گرم منیزیم( از راه غذا یا به همراه مکمل) و اگر تنها به صورت مکمل عنصری مصرف شود به میزان 200 میلی گرم در روز.
*کلسیم: با رعایت موارد زیر از تحلیل رفتن کلسیم بدن تان اجتناب نمایید:
_اجتناب از مصرف بیش از حد پروتئین حیوانی، کافئین، تنباکو، نمک و  شکر.
_اگر به مصرف مکمل های کلسیمی تمایل دارید می توانید روزانه 1000 تا 2000 میلی گرم از مکمل کلسیم عنصری را  به همراه 5 میکروگرم از ویتامین D  مصرف نمایید.
_فعالیت بدنی منظم، به حفظ و نگهداری محتوای کلسیم استخوان ها کمک می نماید..

*فعاليتهاي ورزشي در ميگرن:

افراد مبتلا به سردرد و میگرن می‌توانند با انجام ورزش از میزان درد خود بکاهند. ورزش کردن برای این افراد کمی متفاوت از دیگران است.افرادی که می‌خواهند با انجام ورزش از درد میگرن بکاهند باید به نکات زیر توجه کنند:
۱- گرم کردن بدن:
قبل از شروع برنامه اصلی، کمی بدن را گرم کنید. می‌توانید پیاده‌روی کنید یا حرکت کششی انجام دهید. این کار باعث می‌شود که بدن شوکه نشود و سردرد نگیرید.
۲- به میزان درد خود توجه کنید:
اگر قبل از شروع ورزش سردرد دارید آرام شروع کنید و لباس خنک بپوشید.
۳- ورزش با شدت متوسط انجام دهید:
سعی کنید در طول روز ۳۰ دقیقه ورزش با شدت متوسط انجام دهید. می‌توانید پیاده‌روی یا شنا کنید.
اگر سردرد شدید دارید به خودتان یک روز استراحت بدهید.
۴- یک جلسه ورزش را به چند بخش تقسیم کنید:
می‌توانید ۳۰ دقیقه ورزش را یک‌جا انجام ندهید و آن را به ۳ جلسه ۱۰ دقیقه‌ای تقسیم کنید.
۵- با پزشک مشورت کنید:
سعی کنید برنامه ورزشی خود را با پزشکتان هماهنگ کنید. به خصوص اگر بالای ۴۰ سال هستید یا آسیب دیدگی دارید حتما به پزشک مراجعه کنید.
۶- ورزش هوازی انجام دهید:
سعی کنید ۲۰ دقیقه ورزش هوازی، سه تا چهار بار در هفته انجام دهید. می‌توانید در ورزش هوازی تنوع ایجاد کنید.
۷- ورزش‌های ترکیبی انجام دهید:
ورزش‌های هوازی و استقامتی را با هم ترکیب کنید.
۸- بدن‌ را سرد کنید:
بعد از انجام ورزش بدن را سرد کنید. برای سرد کردن می‌توانید پیاده‌روی یا حرکات کششی انجام دهید