پیام جوان: حسینعلی نیری، قاضی شرع و عضو «هیئت مرگ» که نقش کلیدی در اعدامهای دستهجمعی زندانیان سیاسی در تابستان ۱۳۶۷ داشت، در سن ۶۹ سالگی درگذشت. غلامحسین محسنی اژهای، رئیس قوه قضائیه جمهوری اسلامی، در پیامی درگذشت او را تسلیت گفت و بیماری طولانیمدت او را ناشی از «سالیان خدمت به نظام» عنوان کرد. زمان دقیق مرگ اعلام نشده، اما گزارشهایی پیشتر از اعزام او به آلمان برای درمان منتشر شده بود.
نقش پررنگ در اعدامهای تابستان ۶۷ و واکنشها به عملکردش
نیری بههمراه ابراهیم رئیسی، مصطفی پورمحمدی و مرتضی اشراقی یکی از اعضای اصلی «هیئت مرگ» بود که با حکم روحالله خمینی، هزاران زندانی سیاسی را که در حال گذراندن دوران محکومیت بودند، مجدداً محاکمه و بسیاری را اعدام کردند. اجساد قربانیان اغلب در گورهای دستهجمعی دفن شد. حسینعلی منتظری، قائممقام وقت رهبری، این اقدامات را «بزرگترین جنایت جمهوری اسلامی» توصیف کرده بود.
تلاش برای دادخواهی و روایت نیری از آن وقایع
با وجود تلاش فعالان حقوق بشر برای محاکمه نیری در دادگاههای بینالمللی، این اتفاق هرگز رخ نداد. او در مصاحبهای در سال ۱۴۰۱ از این اعدامها دفاع کرد و مدعی شد زندانیان در آن زمان در زندان «شورش کرده بودند». نیری همچنین در سالهای پس از انقلاب در اعدام چهرههایی چون سیمون فرزامی نیز نقش داشت. مرگ او بار دیگر موضوع دادخواهی خانوادههای قربانیان دهه ۶۰ را به صدر توجهات عمومی بازگردانده است.