پیام جوان: همزمان با گسترش کاربردهای هوش مصنوعی در زندگی روزمره، کارشناسان هشدار میدهند که استفاده نادرست و بدون تفکر از این فناوری میتواند به زوال شناختی انسان منجر شود. این هشدار زمانی جدیتر میشود که کاربران بهجای استفاده از هوش مصنوعی به عنوان ابزار کمکی، تمامی تصمیمگیریهای خود را به آن واگذار میکنند.
بر اساس یافتههای منتشرشده، اعتماد کورکورانه به پاسخهای تولیدشده توسط ابزارهای هوش مصنوعی مانند موتورهای جستجو یا دستیارهای مجازی، میتواند فرآیندهای کلیدی مغز همچون حافظه فعال، تفکر تحلیلی و کنجکاوی ذهنی را بهمرور تضعیف کند. اکتفا به پاسخهای سطحی، کاهش تمایل به تحقیق عمیق و واگذاری تصمیمگیری به الگوریتمها، از نشانههای اولیه زوال شناختی هستند.
نشانههایی چون ناتوانی در بهخاطرسپاری اطلاعات، توقف یادگیری عمیق، اعتماد بیچونوچرا به پیشنهادهای هوش مصنوعی و پذیرش اولین پاسخ بدون پرسشگری بیشتر، از علائم هشداردهنده این روند هستند. کارشناسان معتقدند اگر این رفتارها ادامه یابد، مغز بهتدریج انگیزه و توانایی لازم برای تحلیل و پردازش مستقل را از دست میدهد.
برای مقابله با این پدیده، محققان توصیه میکنند کاربران باید همواره تفکر انتقادی را حفظ کرده، به ارزیابی مستقل پاسخها بپردازند و از هوش مصنوعی به عنوان ابزار مشورتی، نه تصمیمگیرنده نهایی استفاده کنند. همچنین، مطالعه عمیق و کنجکاوی فعال، نقش مهمی در تقویت عملکرد شناختی در عصر هوش مصنوعی ایفا میکنند.