پیام جوان: یک مطالعه تازه منتشرشده در مجله Nature Medicine برای نخستینبار سهم نسبی ژنتیک در مقابل محیط و سبک زندگی را در تعیین طول عمر بررسی کرده است. پژوهشگران با استفاده از دادههای بیش از ۵۰۰ هزار نفر در UK Biobank و روش پروفایلسازی پروتئومیک برای تخمین سن بیولوژیک افراد، ارتباط ۱۶۴ عامل محیطی (از جمله سیگار، فعالیت بدنی، وضعیت اجتماعی‑اقتصادی و وزن دوران کودکی) را با ۲۲ بیماری مرتبط با پیری و مرگومیر مورد ارزیابی قرار دادند.
نتایج نشان داد عوامل محیطی حدود ۱۷٪ از تفاوتهای طول عمر را توضیح میدهند، در حالی که ژنتیک تنها ۲٪ را شامل میشود و سن و جنسیت تقریباً نیمی از تغییرات را تعیین میکنند. بیماریهای ریوی، قلبی و کبدی بیشترین تأثیر را از عوامل محیطی پذیرفتند، اما ژنتیک نقش چشمگیرتری در بروز سرطان سینه، تخمدان، پروستات و زوال عقل داشت.
از میان عوامل محیطی، سیگار کشیدن، وضعیت اجتماعی‑اقتصادی نامناسب، کمتحرکی، شرایط زندگی نامطلوب، وزن بالا در کودکی و سیگار کشیدن مادر در دوران بارداری بیشترین کاهش طول عمر را به همراه داشتند. گرچه مطالعه بهدلیل طراحی مقطعی قادر به اثبات رابطه علی نیست و ممکن است نقش ژنتیک کمتر از واقعیت برآورد شده باشد، پیام اصلی آن روشن است: انتخابهای سبک زندگی — مانند ترک سیگار، افزایش فعالیت بدنی و بهبود شرایط زندگی — سهم بیشتری در افزایش طول عمر نسبت به وراثت دارند.