پیام جوان: شرکت متا با معرفی نسل جدید مدل‌های هوش مصنوعی خود با نام Llama 4، گام مهمی در رقابت جهانی مدل‌های مولد برداشته است. برخلاف بسیاری از رقبای خود مانند ChatGPT، Gemini و Claude که تنها از طریق API در دسترس هستند، متا لاما را به‌صورت متن‌باز در اختیار توسعه‌دهندگان قرار داده است. این اقدام با هدف افزایش تنوع و انتخاب برای برنامه‌نویسان و پژوهشگران انجام شده و نسخه‌های ابری آن نیز از طریق همکاری با AWS، گوگل کلود و مایکروسافت آژور عرضه شده‌اند.

لاما در واقع خانواده‌ای از مدل‌هاست که شامل نسخه‌های جدید Scott، Maverick و Behemoth می‌شود. مدل اسکات دارای ۱۷ میلیارد پارامتر فعال و پنجره متنی ۱۰ میلیون توکن است، در حالی که ماوریک با همان حجم پارامتر و پنجره کوچک‌تر، برای کاربردهای عمومی‌تر طراحی شده است. بهیموث، قدرتمندترین نسخه این خانواده، هنوز به‌طور رسمی منتشر نشده اما انتظار می‌رود با ۲۸۸ میلیارد پارامتر فعال و دو تریلیون پارامتر کل، یکی از بزرگ‌ترین مدل‌های تاریخ هوش مصنوعی باشد.

متا تأکید دارد که لاما ۴ نخستین نسل از مدل‌های چندرسانه‌ای بومی (مولتی‌مدیا) است که علاوه بر متن، داده‌های تصویری و ویدئویی را نیز به‌طور مستقیم پردازش می‌کند. این مدل‌ها با استفاده از معماری «مخلوط متخصصان» طراحی شده‌اند تا مصرف منابع محاسباتی کاهش یابد و عملکرد در مقیاس بالا حفظ شود. لاما قابلیت‌هایی همچون کدنویسی، تحلیل ریاضی، خلاصه‌سازی متون و پاسخ به پرسش‌های چندزبانه را دارد و از بیش از ۲۰۰ زبان پشتیبانی می‌کند.

متا برای استفاده ایمن‌تر از لاما، ابزارهای امنیتی جدیدی از جمله Llama Guard برای فیلتر محتوا، Prompt Guard برای جلوگیری از حملات دستکاری درخواست‌ها و Code Shield برای بررسی کدهای ناامن ارائه کرده است. با وجود این، کارشناسان به برخی محدودیت‌ها از جمله تمرکز بیشتر بر زبان انگلیسی، استفاده از داده‌های دارای حق نشر و تولید احتمالی کدهای ناپایدار اشاره کرده‌اند. به گفته تحلیل‌گران، متا با لاما ۴ عملاً تلاش می‌کند جایگاه خود را به‌عنوان پیشگام هوش مصنوعی متن‌باز در برابر مدل‌های بسته‌ای چون ChatGPT و Gemini تثبیت کند.