پیام جوان: شرکت گوگل از برنامههای بلندپروازانه خود برای استقرار دیتاسنترهای هوش مصنوعی در مدار زمین خبر داد. این اقدام که در پاسخ به تقاضای فزاینده برای پردازشهای سنگین و زیرساختهای محاسباتی عظیم هوش مصنوعی صورت میگیرد، میتواند یک نقطه عطف در معماری محاسبات ابری جهانی باشد. هدف از این طرح، تأمین نیازهای پردازشی آینده مدلهای زبانی بزرگ (LLMs) و سایر بارهای کاری هوش مصنوعی است که به طور تصاعدی در حال رشد هستند.
بر اساس گزارشها، این طرح به دنبال حل دو چالش اصلی در دیتاسنترهای زمینی است: مصرف سرسامآور انرژی و نیاز به خنکسازی کارآمد. استقرار دیتاسنترها در محیط خلاء فضا، نه تنها میتواند پتانسیل خنکسازی غیرفعال را به حداکثر برساند، بلکه امکان استفاده از انرژی خورشیدی فراوان و بدون مانع در مدار را فراهم میآورد. این رویکرد میتواند ردپای کربن محاسبات هوش مصنوعی را به شکل قابل توجهی کاهش دهد.
توسعه زیرساختهای هوش مصنوعی اکنون به یک مسابقه فضایی جدید تبدیل شده است، زیرا رقابت میان غولهای فناوری برای دسترسی به قدرت محاسباتی برتر شدت یافته است. گوگل امیدوار است با انتقال بخشی از بار محاسباتی به فضا، مزیت رقابتی پایداری را در برابر مایکروسافت، آمازون و سایر رقبایی که در حال سرمایهگذاری هنگفت در زیرساختهای زمینی هستند، کسب کند. این پروژهها نیاز به سرمایهگذاریهای چند میلیارد دلاری و همکاریهای بینالمللی دارند.
اجرای این پروژه با چالشهای فنی و لجستیکی بسیاری همراه خواهد بود، از جمله ارسال و مونتاژ قطعات در فضا، اطمینان از قابلیت اطمینان سختافزار در برابر تشعشعات کیهانی و توسعه زیرساختهای ارتباطی فوق سریع برای تأخیر کم. با این حال، گوگل معتقد است که مزایای بلندمدت از نظر پایداری و کارایی، این ریسکها را توجیه میکند و آن را به یک ضرورت برای عصر «ابر هوش مصنوعی» تبدیل مینماید.
در صورت موفقیتآمیز بودن، دیتاسنترهای فضایی گوگل میتوانند پارادایم صنعت محاسبات ابری را تغییر دهند و استانداردهای جدیدی را برای کارایی و پایداری تعیین کنند. این فناوری نوظهور میتواند در آینده نه تنها برای هوش مصنوعی، بلکه برای سایر خدمات محاسباتی با نیاز بالا به توان و خنکسازی، مانند تحقیقات علمی و شبیهسازیهای پیچیده، مورد استفاده قرار گیرد.
