یک نهاد مستقل کانادایی می‌گوید با گذشت نزدیک به یک سال از فاجعه سرنگونی هواپیمای اوکراینی، ایران بسیاری از سوالات را بدون پاسخ گذاشته و تحقیقات لازم را انجام نداده است. رالف گودیل مسئول پیگیری این پرونده در کانادا اعلام کرد که ایران کاری در زمینه شفاف سازی امر انجام نداده است.
گزارش مشاور نخست‌وزیر کانادا که در ۷۹ صفحه و پنج فصل تنظیم شده، از ایران می‌خواهد توضیح دهد که چطور سیستم رادار یک کشور، هواپیمای مسافربری را تهدید فرض کرده، چرا آسمان ایران در شرایط جنگی باز نگاه داشته شده و دستور شلیک موشک به هواپیما را کدام مقام سپاه صادر کرده است.
پرواز تهران کی‌یف سحرگاه هجدهم دی ماه دقایقی پس از اوج‌گیری، با دو موشک پدافند هوایی سپاه پاسداران در شاهد شهر تهران سقوط کرد. کلیه ۱۷۶ مسافر و خدمه هواپیما از جمله ۲۹ کودک جان باختند.
جمهوری اسلامی تا سه روز شلیک به هواپیما را کتمان می‌کرد. سرانجام امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه، این واقعیت را تحت فشارهای جهانی و به دلیل شواهد غیرقابل انکار پذیرفت و “خطای انسانی” خواند.
رویترز می‌نویسد گزارش مفصل رالف گودیل بیانگر نومیدی کانادا از جدیت ایران در تحقیقات مربوط به هواپیماست. کانادا پیش‌تر نیز ایران را به تعلل در اجرای وعده‌ها و روشن کردن حقیقت متهم کرده است.
هیات اوکراینی نیز که سه دور مذاکره با مقامات جمهوری اسلامی مذاکره کرده، هنوز در باره دلایل سقوط، معرفی و مجازات مقصران فاجعه و پرداخت خسارت به نتیجه روشنی نرسیده است. مقامات کی‌یف نیز تهران را به تعلل در تحقیقات مربوط به این پرونذه متهم می‌کنند.
مسئولیت پیگیری این پرونده در ایران بر عهده دادسرای نظامی تهران گذاشته شده است.
یک روز قبل از ارائه گزارش رالف گودیل، خانوادهها و بازماندگان مسافران پرواز، با حضور در این دادسرا، خواستار محاکمه و مجازات عاملان این فاجعه شدند. پدر مریم ملک، یکی از قربانیان سرنگونی هواپیما، با نام بردن از فرمانده هوافضا، فرمانده سپاه پاسداران و جواد ظریف، آنها را جنایتکار خواند. او از جمله پرسید چرا وسایل باقیمانده عزیزان‌شان در روز روشن غارت شد.
بستگان و بازماندگان مسافران می‌گویند وسایل باارزش، طلاها و مدارک قربانیان، غارت و مصادره شده‌اند و شماری از خانوادهها نیز در واکنش به اعتراضات‌شان مورد تهدیدهای امنیتی قرار گرفته‌اند.
بازماندگان و خانواده‌های جان‌باختگان پرواز ۷۵۲ معتقدند که شلیک به هواپیما عمدی بوده و خواستار محاکمه عاملان این جنایت در یک دادگاه بین‌المللی هستند.
در حالی که شماری از دانشجویان و فعالان مدنی به دلیل اعتراض به لاپوشانی سپاه در رابطه با سرنگونی هواپیما دستگیر شده و احکام زندان گرفته‌اند، هیچیک از مسئولان پدافند موشکی و مقامات ارشد سپاه پاسداران زیر سوال نرفته و پاسخگوی کسی نبوده‌اند. امیرعلی حاجی‌زاده، فرمانده هوافضای سپاه، در این میان مورد تمجید و قدردانی نیز قرار گرفته است.
دادستان نظامی تهران پیش‌تر گفته بود که شش نفر در ارتباط با پرونده سرنگونی هواپیما بازداشت شده‌اند. چندی بعد از این اعلام، گفته شد که سه نفر همچنان در بازداشت هستند.
سازمان بین‌المللی هوانوردی غیرنظامی (ایکائو)، اوایل نوامبر، مهلتی دو ماهه به ایران داد تا تحقیقات در باره سرنگونی هواپیمای اوکراینی را به انجام برساند.
دولت کانادا در حالی هیات مستقلی برای بررسی سرنگونی هواپیما تشکیل داده که دولت اوکراین نیز تصریح کرده اگر ایران همکاری‌های لازم را به خرج ندهد، مسیر مشابهی در پیش می‌گیرد.
