چرخش تجاری افغانستان به سوی چابهار؛ پیشی گرفتن ایران از پاکستان

پیام جوان: مقامات طالبان اعلام کرده‌اند که افغانستان با هدف کاهش وابستگی به پاکستان و جلوگیری از اختلالات تجاری، به‌طور فزاینده‌ای مسیر بندر چابهار ایران را جایگزین کرده است. بنا بر گزارش رویترز، داده‌های رسمی نشان می‌دهد که این تغییر مسیر تأثیر قابل‌توجهی داشته و تجارت افغانستان با ایران در شش ماه گذشته به ۱.۶ میلیارد دلار رسیده است؛ رقمی که از مبادلات ۱.۱ میلیارد دلاری با پاکستان فراتر رفته است.

سخنگوی وزارت بازرگانی طالبان اعلام کرد که ایران تجهیزات بندری مدرن، از جمله اسکنرهای اشعه ایکس، را به‌روزرسانی کرده و برای محموله‌های افغانستان تخفیف‌های گسترده‌ای در تعرفه‌ها، هزینه‌های انبارداری و پهلوگیری ارائه می‌دهد. به گفته او، استفاده از بندر چابهار تأخیرهای تجاری را کاهش داده و تاجران افغان اکنون مطمئن‌اند که بسته شدن مرزهای پاکستان بر روند ارسال کالا اثر نخواهد گذاشت.

طبق این گزارش، استفاده از مسیر چابهار به یک سیاست رسمی در افغانستان تبدیل شده است. ملا عبدالغنی برادر، معاون اقتصادی نخست‌وزیر طالبان، به تاجران سه ماه فرصت داده تا قراردادهای خود را در پاکستان تسویه کرده و مسیرهای جدید را جایگزین کنند. او اسلام‌آباد را به استفاده سیاسی از موضوعات تجاری متهم و دستور توقف ترخیص داروهای پاکستانی را نیز صادر کرده است. با وجود این، پاکستان همچنان نزدیک‌ترین و سریع‌ترین مسیر افغانستان به دریا باقی مانده و کامیون‌ها ظرف سه روز به کراچی می‌رسند.

تنش‌های سیاسی میان کابل و اسلام‌آباد، به‌ویژه بر سر فعالیت‌های طالبان پاکستان، در ماه‌های اخیر افزایش یافته است. در همین حال، هند که رقیب دیرینه پاکستان است و تعامل خود با طالبان را گسترش داده، به‌تازگی میزبان وزیر خارجه طالبان بوده و کمک‌های بشردوستانه بیشتری ارائه کرده است. دهلی‌نو که اداره ترمینال‌های کلیدی بندر چابهار را در اختیار دارد، این بندر را نقطه اتصال راهبردی با افغانستان و آسیای مرکزی می‌داند؛ موضوعی که با معافیت شش‌ماهه آمریکا از تحریم‌ها برای ادامه فعالیت هند در چابهار تقویت شده است.