پیام جوان: یک مطالعه گسترده ژنتیکی ارتباطی معنادار میان گروه خونی و خطر سکته مغزی در افراد زیر ۶۰ سال را آشکار کرده است. یافتههای این پژوهش نشان میدهد که افراد دارای زیرگروه خاصی از گروه خونی A، به احتمال بیشتری در سنین پایینتر دچار سکته مغزی میشوند. این کشف، درک ما را از نقش عوامل بیولوژیکی تغییرناپذیر در بروز سکته مغزی، به ویژه در جمعیت جوانتر، عمیقتر میکند. این تحقیق با بررسی دادههای ژنتیکی ۴۸ مطالعه شامل حدود ۱۷ هزار بیمار سکته مغزی و نزدیک به ۶۰۰ هزار فرد سالم در رده سنی ۱۸ تا ۵۹ سال انجام شده است.
نتایج این پژوهش حاکی از آن است که ژن مرتبط با زیرگروه خونی A-1، با افزایش ۱۶ درصدی خطر سکته مغزی پیش از ۶۰ سالگی همراه است. در مقابل، افرادی که دارای ژن گروه خونی O-1 هستند، ۱۲ درصد کمتر در معرض این خطر قرار دارند. دکتر استیون کیتنر، عصبشناس عروقی و نویسنده ارشد پژوهش، بر اهمیت این یافتهها تاکید کرده و میگوید آمار سکته مغزی در سنین پایین رو به افزایش است و بیماران جوانتر با خطر مرگ یا ناتوانی طولانیمدت بیشتری مواجهاند، در حالی که پژوهشهای کمی به علل این نوع سکته پرداختهاند. با این حال، محققان متذکر شدهاند که میزان افزایش خطر در گروه خونی A نسبتاً اندک است و نیازی به پایش یا غربالگری اضافی ندارد.
علت دقیق این ارتباط هنوز به طور کامل روشن نیست، اما پژوهشگران احتمال میدهند که این پدیده با عوامل موثر بر لخته شدن خون، از جمله پلاکتها، سلولهای دیواره رگها و پروتئینهای در گردش مرتبط باشد. مقایسه سکتههای مغزی در افراد جوانتر و مسنتر نیز نشان داد که مکانیسم بروز سکته در سنین پایینتر متفاوت است؛ در این گروه، سکتهها کمتر ناشی از تصلب شرایین و بیشتر مرتبط با تشکیل لخته خون هستند. همچنین، این مطالعه اشاره میکند که افراد دارای گروه خونی B نیز حدود ۱۱ درصد بیشتر در معرض خطر سکته مغزی قرار دارند. پژوهشهای پیشین نیز بخشهایی از ژنوم که تعیینکننده گروه خونی هستند را با بیماریهای قلبی و افزایش خطر ترومبوز وریدی مرتبط دانستهاند.
یکی از محدودیتهای این تحقیق، تنوع جغرافیایی شرکتکنندگان بود که عمدتاً از آمریکای شمالی، اروپا، ژاپن، پاکستان و استرالیا بودند و تنها ۳۵ درصد آنها تبار غیراروپایی داشتند. این موضوع، نیاز به انجام مطالعات بیشتر با تنوع جمعیتی گستردهتر را برای تأیید و تعمیم این یافتهها ضروری میسازد. در مجموع، این پژوهش گام مهمی در شناسایی عوامل خطر ژنتیکی برای سکته مغزی زودرس برمیدارد و میتواند راه را برای تحقیقات آتی در زمینه پیشگیری و درمان هدفمندتر این عارضه ویرانگر هموار کند.
