هشدار سازمان جهانی هواشناسی: نیم میلیارد نفر در خاورمیانه و شمال آفریقا در معرض بحران اقلیمی

پیام جوان: بر اساس گزارش اخیر سازمان جهانی هواشناسی (WMO)، حدود ۴۸۰ میلیون نفر در مناطق شمال آفریقا و شبه‌جزیره عربی با چالش‌های جدی ناشی از گرمایش فزاینده زمین مواجه هستند. این جمعیت عظیم در معرض امواج گرمای شدید، خشکسالی‌های طولانی، قحطی و خطر جابه‌جایی قرار دارند. این منطقه، که با وجود تولید سهم قابل توجهی از نفت جهانی تنها بخش کوچکی از گازهای گلخانه‌ای را منتشر می‌کند، به طور متناقضی هم یکی از بازیگران کلیدی اقتصاد سوخت‌های فسیلی و هم یکی از آسیب‌پذیرترین نقاط جهان در برابر تغییرات اقلیمی محسوب می‌شود.

سلست ساولو، دبیرکل سازمان جهانی هواشناسی، هشدار داده است که گرمای بی‌سابقه توانایی جوامع این مناطق را به حد نهایی رسانده است.گزارش WMO مناطق وسیعی از سواحل اقیانوس اطلس در غرب آفریقا تا کوهستان‌های شام و بیابان‌های شبه‌جزیره عربی را پوشش می‌دهد. اکثریت جمعیت این نواحی در نزدیکی دره‌های رودخانه‌ها یا شهرهای ساحلی با منابع آبی محدود زندگی می‌کنند که آسیب‌پذیری آن‌ها را در برابر کوچک‌ترین نوسانات دما و بارندگی به شدت افزایش می‌دهد. دلتای نیل در مصر، به عنوان یکی از کم‌ارتفاع‌ترین و پرجمعیت‌ترین مناطق ساحلی جهان، به شدت در معرض خطر فرونشست زمین و افزایش سطح آب دریا قرار دارد که زندگی حدود ۴۰ میلیون نفر و بخش بزرگی از کشاورزی این کشور را تهدید می‌کند.

همچنین، خشکسالی‌های چندین ساله در منطقه مغرب به کاهش چشمگیر تولید غلات منجر شده و سیستم‌های آبی کشورهایی نظیر لبنان، عراق و سوریه نیز آسیب‌های جدی دیده‌اند.سال ۲۰۲۴ به عنوان گرم‌ترین سال ثبت‌شده در منطقه عربی شناخته شده است، با امواج گرمای طولانی‌مدت و ثبت دماهایی بالاتر از ۵۰ درجه سانتی‌گراد. در مقابل، برخی مناطق جنوبی خلیج فارس از جمله امارات متحده عربی و عمان با بارش‌های بی‌سابقه و سیل‌های ویرانگر دست و پنجه نرم کرده‌اند که نشان‌دهنده نوسانات شدید اقلیمی است. این الگوهای نامنظم آب و هوایی، توانایی کشورهای منطقه را برای سازگاری و انطباق با تغییرات اقلیمی به چالش کشیده است.

پیش‌بینی‌ها حاکی از آن است که در سناریوهای انتشار بالای گازهای گلخانه‌ای، میانگین دمای منطقه تا پایان قرن جاری می‌تواند تا ۵ درجه سانتی‌گراد افزایش یابد.با وجود تلاش‌های دولت‌ها برای تأمین آب از طریق شیرین‌سازی و بازیافت فاضلاب، شکاف میان مقیاس تهدیدها و سطح آمادگی‌ها همچنان رو به گسترش است. گزارش سازمان جهانی هواشناسی با هدف کمک به منطقه برای مواجهه با چالش‌های اقلیمی آینده و انجام اقدامات مؤثرتر در زمینه حفاظت از منابع حیاتی طبیعی و پایداری زندگی انسانی منتشر شده است. این سند راهبردی، ضرورت اتخاذ تدابیر فوری و جامع را برای کاهش آسیب‌پذیری‌ها و تضمین آینده‌ای پایدار برای صدها میلیون نفر در این بخش حیاتی از جهان گوشزد می‌کند.