پیام جوان: پژوهشی جدید از دانشگاه هاروارد نشان میدهد که قرار گرفتن در معرض نور مصنوعی در شب، حتی در سطوح بسیار پایین، میتواند به طور قابل توجهی خطر ابتلا به بیماریهای قلبی را افزایش دهد. این مطالعه که با استفاده از تصویربرداری مغزی و سنجش دقیق نور محیطی انجام شده، ارتباط معناداری بین نور شبانه و افزایش فعالیت استرسی مغز، التهاب عروق و در نتیجه بالا رفتن احتمال حملات قلبی را آشکار ساخته است. دکتر ابوهاشم، نویسنده ارشد این تحقیق و مدرس دانشکده پزشکی هاروارد، هدف از این مطالعه را بررسی تأثیر آلودگی نوری بر سلامت قلب عنوان کرد، زیرا با وجود شیوع گسترده این نوع آلودگی، اطلاعات کمی در مورد عواقب آن بر سیستم قلبی-عروقی وجود داشت.
در این تحقیق، دادههای ۴۶۶ فرد بزرگسال سالم با میانگین سنی ۵۵ سال که بین سالهای ۲۰۰۵ تا ۲۰۰۸ مورد پتاسکن قرار گرفته و میزان نور شبانه در محل زندگیشان اندازهگیری شده بود، مورد بررسی قرار گرفت. پیگیری ۱۰ ساله این افراد نشان داد که ۱۷ درصد از آنها دچار مشکلات قلبی عمده شدهاند. نتایج حاکی از آن است که افرادی که بیشتر در معرض نور مصنوعی شبانه قرار داشتند، فعالیت استرس مغزی و التهاب عروقی بالاتری را تجربه کرده و در معرض خطر جدیتری برای ابتلا به بیماریهای قلبی بودند. بر اساس این یافتهها، با هر افزایش قابل توجه در میزان نور شبانه، خطر بیماریهای قلبی طی دورههای پنج و ۱۰ ساله به ترتیب ۳۵ و ۲۲ درصد افزایش مییابد که نشاندهنده یک رابطه تقریباً خطی میان نور شبانه و خطر بیماری قلبی است.
دکتر ابوهاشم توضیح داد که درک استرس توسط مغز میتواند منجر به فعال شدن واکنش ایمنی شود که به نوبه خود التهاب در رگهای خونی را به دنبال دارد. این فرآیند با گذشت زمان میتواند به سفت شدن شریانها و افزایش خطر حمله قلبی و سکته منجر شود. نکته قابل توجه این است که این خطر حتی پس از در نظر گرفتن عوامل سنتی مانند آلودگی صوتی و وضعیت اقتصادی-اجتماعی نیز پابرجا باقی ماند و بالاترین میزان خطر در میان ساکنان محلات فقیرنشین و پرتردد مشاهده شد. پژوهشگران ابراز امیدواری کردهاند که این یافتهها مسئولان شهری را متقاعد کند که کاهش مواجهه با نور مصنوعی شبانه یک مسئله مهم بهداشت عمومی است و تدابیر لازم برای به حداقل رساندن نورپردازیهای غیرضروری و استفاده از چراغهای هوشمند اتخاذ شود.
تا زمان اجرای مداخلات گستردهتر، محققان توصیه میکنند که افراد برای حفظ سلامت خود، اتاق خوابشان را تا حد امکان تاریک نگه دارند و پیش از خواب از نگاه کردن به صفحهنمایشها خودداری کنند. استفاده از پردههای ضخیم یا چشمبند نیز برای مسدود کردن نور مزاحم پیشنهاد میشود. شایان ذکر است که قلب تنها عضوی نیست که تحت تأثیر نور مصنوعی شبانه قرار میگیرد؛ این پدیده میتواند ساعت زیستی بدن را مختل کرده و کیفیت خواب را کاهش دهد. تحقیقات پیشین نیز ارتباط خواب بیکیفیت و بیخوابی را با زوال شناختی و افزایش خطر ابتلا به آلزایمر نشان دادهاند، به طوری که در سالمندان، آلودگی نوری تأثیر قویتری بر شیوع آلزایمر نسبت به عوامل شناختهشده دیگری مانند سوءمصرف الکل یا افسردگی داشته است.
