نویسنده: شهرداد خبیر
کفالت به شاهزاده رضا پهلوی، کوششی برای انجام و فرجام یک رسالت تاریخی و خانوادگی توسط شاهزاده
اکنون پس از چند ماه فریاد دادخواهی و آزادی جوانان یک ملت مقهور و سرکوفته و در رنج، اعتراضات و خشم اجتماعی کمی فروکش کرده اما همچنان این فریاد در گلو مانده. طغیان نمایندگان معصوم یک جامعه مدنی، در جنبشی براستی قهرمانانه تراژدی مرگ عاشق ترین انسانها، مغرور و بی مدعا بدور از دغلکاری و سیاست بازی اندکی آرام گرفته تا خون پاکشان که در هر قطره اش عشق به زندگی و ایران و ایرانی سیلان داشت و در سراسر کشور بر زمین فرو ریخت، این سرزمین غمزده و به غارت رفته را آماده آیش رستن نهال های آزادی، عدالت و زندگی گرداند و ما بیچارگان عافیت طلب را شرمسار و نظاره گر با وجدان خفته خود به مکالمه وا دارد.
به جرم عشق توام، می کشند و غوغایی است
تو نیز بر لب بام آی که خوش تماشایی است
خبر آمد که شاهزاده رضا پهلوی در تداوم تلاش های چهل و چهار ساله خود خواستار اتحاد تمام نیروهای فعال سیاسی شد که با پذیرش پیش شرط های تمامیت ارضی، حکومت سکولار و دموکراسی و حقوق بشر نسبت به تشکیل یک سازمان سیاسی اقدام کرده و گردهم آیند و به رهبری او از پراکنده کاری و خود محوری اجتناب کرده و با هم افزایی از هرز رفتن انرژی و دوباره کاری نیروهای اپوزیسیون داخل و خارج کشور ممانعت شود. در طی چند مقاله خواهم کوشید تا ضمن بررسی تئوریهای جهانشمول انقلاب که در عمل در زمان و مکانهای گوناگون جهان درستی آنها به اثبات رسیده در چارچوب آنها و تطبیق آنها با شرایط تاریخی و اجتماعی ایران در ۲ قرن اخیر بدور از هر گونه احساس زدگی و پیشداوری به تصمیم گیری درست در مورد این حرکت شاهزاده کمکی ناچیز کرده باشم.
تئوری انقلاب
انقلاب اجتماعی عبارتست از حل تضادهای اجتماعی، ناشی از تقابل نیروهای ارتجاعی و نیروهای بیشرو، که به تغییر کیفی روابط اقتصادی جامعه بعنوان زیربنا و نمود آن در روابط اجتماعی و فکری آن بویژه قوانین جدید به عنوان روبنا منجر گردد و یک فرماسیون عالیتر از جامعه را بوجود آورد و جامعه بشری را با متلاشی کردن روابط و سنتهای قدیم و ماشین حکومتی کهنه به مرحله کیفیتا نو و بالاتری سوق دهد. تضاد میان مناسبات تولیدی با خصلت آینده نگر و روینده نیروهای مولد مبنای اقتصادی یا شرایط عینی انقلاب را فراهم می سازد و از نظر تاریخی ضرورت وقوع انقلاب اجتماعی را در مرحله معینی مطرح می سازد ولی بلوغ این تضاد و مطرح شدن این مسئله هنوز به معنای آن نیست که شرایط برای وقوع انقلاب فراهم است. علاوه بر شرایط مادی که ممکن است بمدت زمان دراز و از سالها پیش وجود داشته باشد که آنرا شرایط عینی می نامیم محمل های دیگر نیز نیاز است.
مسئله دیگر شرایط ذهنی است زیرا مربوط به خود آگاهی انسانهای منکوب از وضعیت اسفبار خود است که در نهایت کنندگان و عاملان انقلابند و همراه با افکار و نظرات یا آثار روشنفکران، هنرمندان و سیاستمداران دگراندیش جامعه که تبلور آنرا در کیفیت رهبری و قدرت سازماندهی آن می توان یافت حرکت تاریخی خود را رقم می زند.
شرایط عینی بازتاب بحران اقتصادی و سیاسی یک نظام اجتماعی در مرحله ای مشخص است که موقعیت انقلابی را بوجود می آورد که تابع خواست و ذهن و اراده این یا آن فرد یا گروه نیست و چند مشخصه دارد.
نخست عدم امکان برای هیئت حاکمه به حفظ سلطه و حکومت خود بدون تغییر اساسی در شیوه های حکمرانی: این بمعنای یک بحران عمومی و سراسری است که هم سرکوبگران و هم سرکوب شوندگان را در بر می گیرد یعنی نه فقط بهره دهندگان یا پائینی ها نمی خواهند و به شیوه خفت بار گذشته زندگی کنند بلکه بهره کشان یا بالایی ها نیز نتوانند به روش جبارانه پیشین حکومت کنند. دوم تشدید بی سابقه نیازها و مطالبات برآورده نشده مردم زحمتکش و رنجدیده است که خواسته های صنفی یا معیشتی را به تشدید عوامل تضاد بین توده مردم و گروه حاکمه می کشاند. سوم تشدید و بروز نمایان فعالیت سیاسی مردم است که معمولا به هنگام آرامش تن به غارت و تحقیر می دهند ولی در هنگامه های طوفانی هم در نتیجه بحران عمومی و هم در نتیجه اقدامات واکنشی هیئت حاکمه بیش از پیش و بطور بی سابقه به مبارزه تاریخی جلب می شوند گویی آن افراد منفرد و جدا از هم تحت یک ذهنیت جمعی بطور ناخودآگاه متحد شده و آمادگی می یابند تا به عمل انقلابی دست یازند، از منافع شخصی خود دست کشیده، مرگ را به گواژه گیرند و ناچیز شمرده و بطور خلاصه از “توده های خموده در خود” به لشگری رزمنده برای خود تبدیل شوند.
در این رابطه باید به دو نکته توجه کرد: اول آنکه ارتقاء آگاهی سیاسی مردم که وابسته به این افزایش فعالیت داوطلبانه و مستقلانه آنهاست خود یک عامل ذهنی زمانی – تاریخی است که اگر به یک رهبری منسجم و مدبر وصل شود جزء عوامل عینی انقلاب است که چنانکه ذکر شد وابسته به اراده طبقات و اقشار مردم هم نیست چرا که ناخودآگاه روی می دهد و عامل براندازی حکومت خواهد بود که مقصد و مقصود وضعیت عینی انقلاب است. اما شرایط عینی اگر چه برای انجام انقلاب ضروریست ولی کافی نیستند چه بسا آنچه را که ذکر کردیم در کشوری در لحظه ای معین وجود داشته باشد ولی انقلاب روی ندهد زیرا که باید علاوه بر امکانی که فراتر شرایط عینی بوجود آمده به واقعیت بدل شود. باید علاوه بر “وضع انقلابی” شرایط ذهنی آن نیز فراهم گردد و این نیست مگر سازمانی متشکل و با نفوذ و کارآمد و آگاه به مسائل روز جهانی با مقبولیت نسبی بین المللی بعنوان رهبری انقلابی و تحول طلب، در پیوند ارگانیک با مردم بجان آمده و گروههای ترقیخواه در راستای پیشبرد مبارزه ای شجاعانه و فدکارانه و مدبرانه که بتواند دولت کهنه و ارتجاعی را که هیچگاه حتی در دوران بحرانها اگر « آنرا بزور نیاندازند » خود نمی افتد درهم شکند و متزلزل سازد. این یک مسیر تدریجی است که با استقامت، تداوم و تعمیق روش های سیاسی و اجتماعی خود این رهبری قادر خواهد بود که با برنامه درست تشکل، عمل و مبارزه با شعارهایی قابل اجرا و سیاستی متین و اصولی در اتحاد با مردم آنها را بسوی یورش علیه حاکمیت و پیروزی نهایی رهنمون گردد. در غیر اینصورت انقلاب می تواند به گمراهی کشیده شود یا دچار شکست شود و در بهترین حالت یک راه حل سیاسی و سازشکارانه توسط رهبری نامناسب به چالش تحمیل شود.
در کنار همه این عوامل که ذکر شد و جنبه کلی دارند و در باره تمام انقلابها صدق می کنند قوانین جهان شمول و عام می تواند در مورد هر کشور اشکال متنوعی بخود گیرد. این اشکال و حالات را نباید مطلق کرد و از آنها الگو ساخت و کورکورانه از آنها پیروی کرد زیرا قانونمندی عام در هر لحظه و هر جا در شرایط و حالتی خاص و انفرادی بروز می کند یعنی شکل مشخص بخود می گیرد. برای مثال قوانین حیات مانند تنازع بقا، باز تولید نسل و تغذیه بصورت جذب و دفع در عین فراگیر بودن موجب ایجاد موجودات گوناگون و همزمان خاص می گردد، از ویروس گرفته تا درخت و حیوانات. منظورم اینست…
ادامه دارد…
