رونق ‘خرید کن، بعدا بپرداز’: تغییر عادات مصرف‌کنندگان و هشدارهای مالی

پیام جوان: با نزدیک شدن به فصول تعطیلات، موجی قابل پیش‌بینی از هزینه‌های مصرف‌کنندگان به اوج خود می‌رسد. اما شیوه‌ی تأمین مالی این هزینه‌ها در حال تغییر است. در حالی که کارت‌های اعتباری زمانی بر پرداخت‌های آنلاین تسلط داشتند، محبوبیت فزاینده‌ی ترتیبات «خرید کن، بعداً بپرداز» (BNPL) در حال دگرگونی نحوه‌ی مدیریت هزینه‌های کوتاه‌مدت خانوارهاست. این مدل که اغلب به صورت «چهار قسطی» ارائه می‌شود، به خریداران امکان می‌دهد ۲۵ درصد مبلغ را بلافاصله و ۷۵ درصد باقیمانده را در سه قسط مساوی، معمولاً با کسر خودکار هر دو هفته، پرداخت کنند.

جذابیت BNPL ریشه در دو عامل اصلی دارد. اول، این روش با کاهش هزینه‌ی فوری، حس فضای تنفسی مالی بیشتری را القا می‌کند. بسیاری از مصرف‌کنندگان نیز بر این باورند که BNPL همیشه بدون بهره است، اگرچه مدل «چهار قسطی» معمولاً بهره‌ای ندارد، اما طرح‌های پرداخت ماهانه می‌توانند تا ۳۵.۹۹ درصد بهره داشته باشند. دوم، شرکت‌های ارائه‌دهنده‌ی BNPL معمولاً فقط بررسی‌های اعتباری «نرم» انجام می‌دهند که بر امتیاز اعتباری وام‌گیرنده تأثیر نمی‌گذارد. این امر به این تصور دامن زده است که BNPL عمدتاً برای افراد با دسترسی محدود به اعتبار است، در حالی که در عمل، استفاده از آن در تمام سطوح درآمدی گسترش یافته است.

با این حال، این گسترش بی‌خطر نیست. BNPL می‌تواند نحوه‌ی ارزیابی خریدها را تغییر داده و به تفکر «همین الان بخر، بعداً پشیمان شو» دامن زند که به تشویق ولخرجی و ایجاد فشار مالی بلندمدت منجر می‌شود. تحقیقات نشان داده است که پذیرش BNPL فرکانس و مبلغ خرید را افزایش می‌دهد، به‌ویژه در میان خریداران حساس به تخفیف، جوان و کم‌درآمد. نگران‌کننده‌تر اینکه، کاربران BNPL در مقایسه با سایرین، متحمل هزینه‌های اضافی بانکی، بهره کارت اعتباری و جریمه‌ی دیرکرد بیشتری می‌شوند، که این آسیب‌پذیری در فصول تعطیلات به دلیل افزایش هزینه‌ها بدون افزایش درآمد، تشدید می‌گردد.

در حالی که BNPL می‌تواند در صورت استفاده‌ی مسئولانه به حفظ نقدینگی کمک کند، استفاده بی‌دقت از آن می‌تواند منجر به انباشت بدهی شود. مصرف‌کنندگان باید قبل از انتخاب این گزینه، شرایط و ضوابط را با دقت مطالعه کنند، از خطرات وام‌های مضاعف آگاه باشند و بدانند که حمایت مصرف‌کننده در این حوزه هنوز ناهماهنگ است. با توجه به احتمال تغییر قوانین نظارتی و گسترش اشتراک‌گذاری داده‌ها، رویکرد آگاهانه و تقویت سواد مالی برای بهره‌مندی از مزایای BNPL و اجتناب از خطرات آن ضروری است.