تلاش لبنان برای خلع سلاح حزب‌الله؛ واکنش تند ایران و پیچیدگی‌های منطقه‌ای

پیام جوان: نخست‌وزیر لبنان از نزدیک شدن این کشور به تکمیل مرحله نخست خلع سلاح حزب‌الله در جنوب رود لیتانی خبر داده است. این اقدام که بخشی از تعهدات لبنان در چارچوب آتش‌بس مورد حمایت آمریکا با اسرائیل محسوب می‌شود، در حالی صورت می‌گیرد که با واکنش شدید مقامات ایرانی مواجه شده است. نواف سلام، نخست‌وزیر لبنان، روز شنبه اعلام کرد که اجرای مرحله اول طرح جمع‌آوری سلاح‌ها در مناطق جنوبی رود لیتانی تنها چند روز تا اتمام فاصله دارد و این طرح به درگیری‌های بیش از یک ساله میان اسرائیل و حزب‌الله پایان داده است.

دولت لبنان پیشتر مأموریت تدوین طرح ایجاد انحصار دولتی بر سلاح را به ارتش این کشور واگذار کرده و آماده ورود به مرحله دوم، یعنی جمع‌آوری سلاح‌ها در شمال رود لیتانی، بر اساس برنامه تهیه‌شده است. این اظهارات در حالی مطرح می‌شود که از زمان اجرای آتش‌بس، طرفین بارها یکدیگر را به نقض توافق متهم کرده‌اند. اسرائیل عملکرد ارتش لبنان در خلع سلاح حزب‌الله را ناکافی دانسته و حملات هوایی خود را به مواضع این گروه در لبنان افزایش داده است. در مقابل، حزب‌الله، که از حمایت ایران برخوردار است، اعلام کرده تا زمانی که حملات اسرائیل ادامه دارد، تحویل سلاح‌هایش “اشتباه” خواهد بود.

همزمان با این تحولات و فشارهای بین‌المللی از سوی آمریکا، عربستان سعودی و فرانسه برای تدوین نقشه راه خلع سلاح حزب‌الله، واکنش تند مقامات جمهوری اسلامی ایران به این تلاش‌ها ابعاد تازه‌ای به بحران بخشیده است. احمد وحیدی، جانشین رئیس ستاد کل نیروهای مسلح ایران، روز شنبه در واکنش به تلاش‌ها برای خلع سلاح حزب‌الله تأکید کرد که “جرأت چنین کاری را ندارند” و مدعی شد هرگونه رویارویی زمینی به نفع حزب‌الله تمام خواهد شد. وی افزود تهران تمامی تحولات را با دقت زیر نظر دارد و بر توانمندی‌های حزب‌الله در مقابله زمینی تأکید کرد.

در این میان، نیروی موقت سازمان ملل متحد در لبنان (یونیفیل) اعلام کرده که از زمان اجرای آتش‌بس میان حزب‌الله و اسرائیل، هیچ نشانه‌ای از تسلیح مجدد این گروه در جنوب رود لیتانی مشاهده نشده است. سخنگوی یونیفیل اظهار داشت که صلح‌بانان تاکنون شواهدی از ورود سلاح‌های جدید، ایجاد زیرساخت‌های نظامی تازه یا تحرکات نظامی بازیگران غیردولتی در این منطقه نیافته‌اند. با این حال، وضعیت امنیتی منطقه همچنان “شکننده” توصیف می‌شود که نشان‌دهنده پیچیدگی و حساسیت بالای پرونده خلع سلاح حزب‌الله در لبنان و منطقه است.