پیام جوان: محققان چینی در یک مطالعه جدید و مهم، به یافتههایی دست یافتهاند که درک ما از مکانیسمهای کاهش وزن و چاقی را متحول میکند. این پژوهش که بر روی ۲۵ داوطلب چاق طی یک دوره ۶۲ روزه انجام شد، نشان داد که اجرای برنامه «محدودیت متناوب انرژی» (IER) نه تنها منجر به کاهش وزن قابل توجه میشود، بلکه تغییرات چشمگیری در فعالیت نواحی مرتبط با چاقی در مغز و همچنین ترکیب باکتریهای روده ایجاد میکند. این رژیم شامل کنترل دقیق کالری دریافتی و روزهداری نسبی در برخی روزها بود.
نتایج این تحقیق نشان داد که شرکتکنندگان به طور متوسط ۷.۶ کیلوگرم (معادل ۷.۸ درصد از وزن بدنشان) وزن کم کردند. کیانگ زنگ، محقق سلامت از مرکز ملی تحقیقات بالینی بیماریهای سالمندان در چین، در دسامبر ۲۰۲۳ با انتشار این نتایج اظهار داشت: «در اینجا نشان داده شده که رژیم غذایی IER محور مغز-روده-میکروبیوم انسان را تغییر میدهد.» وی افزود که تغییرات مشاهده شده در میکروبیوم روده و فعالیت در مناطق مغزی مرتبط با وابستگی، در طول و پس از کاهش وزن بسیار پویا بوده و با گذشت زمان به هم مرتبط میشوند. تغییرات در فعالیت مغز از طریق اسکنهای fMRI در نواحی شناخته شده برای تنظیم اشتها و وابندگی مشاهده شد.
هرچند هنوز مشخص نیست که آیا روده بر مغز تأثیر میگذارد یا برعکس، اما این مطالعه بر ارتباط نزدیک و دوطرفه میان روده و مغز تأکید دارد. شیائونینگ وانگ، دانشمند پزشکی از مرکز کلینیک دولتی سالمندان در چین، در این زمینه توضیح میدهد: «تصور میشود میکروبیوم روده به روشی پیچیده و دو طرفه با مغز ارتباط برقرار میکند. میکروبیوم انتقالدهندههای عصبی و نوروتوکسینهایی تولید میکند که از طریق اعصاب و گردش خون به مغز دسترسی پیدا میکنند. در مقابل، مغز رفتار خوردن را کنترل میکند و مواد مغذی حاصل از رژیم غذایی ما نیز ترکیب میکروبیوم روده را تغییر میدهند.» این یافتهها پتانسیل درمان مناطق خاصی از مغز برای کنترل مصرف غذا را مطرح میکند.
با توجه به اینکه تخمین زده میشود بیش از یک میلیارد نفر در سراسر جهان با مشکل چاقی دست و پنجه نرم میکنند که خطر ابتلا به بیماریهای مختلفی از سرطان تا بیماریهای قلبی را افزایش میدهد، درک عمیقتر از چگونگی ارتباط مغز و روده میتواند تفاوت بزرگی در پیشگیری و کاهش مؤثر چاقی ایجاد کند. لیمینگ وانگ، دانشمند زیستپزشکی از آکادمی علوم چین، بر لزوم تحقیقات بیشتر تأکید کرده و میگوید: «سؤال بعدی که باید به آن پاسخ داده شود، مکانیسم دقیقی است که میکروبیوم روده و مغز در افراد چاق، از جمله در طول کاهش وزن، از طریق آن ارتباط برقرار میکنند و اینکه کدام نواحی خاص میکروبیوم روده و مغز برای کاهش وزن موفق و حفظ وزن سالم حیاتی هستند.» این تحقیق در نشریه معتبر Frontiers in Cellular and Infection Microbiology منتشر شده است.
