پیام جوان: در دنیای امروز، شبکههای اجتماعی به بخش جداییناپذیری از زندگی روزمره بسیاری از جوانان تبدیل شدهاند، فضایی که در آن تعاملات اجتماعی، دسترسی به اطلاعات و حتی استرسهای روزانه در هم تنیدهاند. با این حال، یک مطالعه جدید نشان میدهد که حتی یک دوره کوتاه دوری از این پلتفرمها میتواند تاثیرات مثبتی بر سلامت روان داشته باشد. بر اساس یافتههای این پژوهش، کاهش استفاده از شبکههای اجتماعی، حتی برای یک هفته، میتواند به طور قابل توجهی علائم اضطراب، افسردگی و مشکلات خواب را در میان جوانان کاهش دهد.
این تحقیق که بر روی ۲۹۵ جوان ۱۸ تا ۲۴ ساله انجام شد، شرکتکنندگان را ترغیب کرد تا برای مدت هفت روز، استفاده خود از شبکههای اجتماعی را محدود کنند. در ازای همکاری در این مطالعه، به هر یک از شرکتکنندگان ۱۵۰ دلار پرداخت شد. نتایج نشان داد که در طول این دوره، میانگین زمان حضور روزانه شرکتکنندگان در شبکههای اجتماعی از حدود دو ساعت به تقریباً ۳۰ دقیقه کاهش یافت، که نشاندهنده یک تغییر چشمگیر در عادات دیجیتال آنها بود.
پس از اتمام دوره یک هفتهای، شرکتکنندگان پرسشنامههای استاندارد سلامت روان را تکمیل کردند. تحلیل دادهها حاکی از کاهش میانگین ۱۶.۱ درصدی در علائم اضطراب، ۲۴.۸ درصدی در علائم افسردگی و ۱۴.۵ درصدی در نشانههای بیخوابی بود. این بهبودها به ویژه در میان افرادی که در ابتدای مطالعه با سطوح شدیدتری از افسردگی دست و پنجه نرم میکردند، مشهودتر بود، هرچند احساس تنهایی در میان آنها تغییر محسوسی نداشت. این یافتهها در نشریه معتبر JAMA Network Open منتشر شده است.
دکتر جان توروس، روانپزشک و از نویسندگان این پژوهش، تاکید میکند که با وجود نتایج امیدوارکننده، کاهش استفاده از شبکههای اجتماعی نباید به عنوان تنها یا خط اول درمان مشکلات سلامت روان در نظر گرفته شود. وی این رویکرد را یک ابزار کمهزینه برای بهبود نسبی وضعیت روانی برخی جوانان میداند، اما هشدار میدهد که این نتایج برای همه افراد تضمینشده نیست و ممکن است برخی تغییر چندانی احساس نکنند. همچنین، یکی از محدودیتهای اصلی این تحقیق عدم انجام آن به صورت کارآزمایی تصادفی است که میتواند بر تعمیمپذیری نتایج تاثیر بگذارد و سوالاتی را در مورد پایداری این اثرات مثبت در درازمدت مطرح میسازد.
