در سراسر جهان بیماران زیادی در انتظار دریافت عضو پیوندی، جان خود را از دست می‌دهند و شرکتی آمریکایی برای حل این مشکل به اعضای خوک اصلاحشدهی ژنتیکی روی آورده است.
اخیرا شرکت بیوتکنولوژی یونایتد تراپیوتیکس برنامه‌های خود را در زمینه‌ی پیوند عضو خوک به انسان‌های نیازمند اهدای عضو، در مصاحبه‌ای با وب‌سایت علمی Future Human در میان گذاشته است که در ادامه می‌خوانیم.
در ایالات متحده روزانه ۱۷ نفر در انتظار پیوند عضو جان خود را از دست می‌دهند. برای مقابله با این بحران، یک شرکت بیوتکنولوژی درحال روی آوردن به خوک‌ها است.
شرکت یونایتد تراپیوتیکس مستقر در مریلند قصد دارد امسال پیوند اعضای خوک‌های اصلاح‌شده ژنتیکی به انسان را آغاز کند. دیوید آیرس، مدیر ارشد علمی شرکت ریویویکور از زیرمجموعه‌های یونایتد تراپیوتیکس است که اصلاح ژنتیکی خوک‌ها را انجام می‌دهد. آیرس میگوید: «قصد داریم طی یکی دو سال آینده این کار را انجام بدهیم.»
برای دهه‌ها دانشمندان امیدوار بودند که اعضای گونه‌های دیگر بتواند به‌عنوان جایگزین اعضای معیوب انسان‌ها استفاده شود. اما پیوند اعضای حیوانی به انسان، موجب واکنش‌های ایمنی شدید و فوری می‌شود. در مورد مشهوری در سال ۱۹۸۴، نوزادی در کالیفرنیا (Baby Fae)، قلب یک بابون را دریافت کرد؛ اما به خاطر رد عضو پیوندی، طی کمتر از یک ماه از دنیا رفت.
دانشمندان ریویویکور در سال ۲۰۰۳ اولین گام‌ها را برای مهار رد پیوند به وسیله‌ی سیستم ایمنی برداشتند و ژنی را در خوک‌ها غیر فعال کردند که قندی به نام آلفا گال تولید می‌کند. اعتقاد بر این است که این قند که روی سطح سلول‌های خوک وجود دارد، یکی از علت رد پیوند در بیماران باشد. آیرس توضیح می‌دهد:
بیشتر موارد رد پیوند زودهنگام یا «رد پیوند فوق حاد» که در قلب یا کلیی پیوندی از حیوان به انسان می‌بینید، ناشی از واکنش سیستم ایمنی انسان به قند آلفا گال است.
سال‌ها بعد، پژوهشگران کشف کردند که قند آلفا گال -که در حیوانات دیگری که مصرف غذایی دارند نیز یافت می‌شود – علت نوعی آلرژی غیر عادی به گوشت قرمز است. این وضعیت که با عنوان سندرم آلفا گال شناخته می‌شود، اغلب زمانی شروع می‌شود که کنه لون‌استار فردی را نیش می‌زند و آلفا گال را به بدن وی منتقل می‌کند. این امر موجب آغاز پاسخ ایمنی می‌شود که بعدا واکنشی آلرژیکی در برابر گوشت قرمز (گوشت گاو، خوک و گوسفند) ایجاد می‌کند.
در نتیجه‌ی تغییر ژنتیکی که ریویویکور انجام می‌دهد، قند از سطح سلول‌های خوک حذف می‌شود. در ماه دسامبر، سازمان غذا و داروی آمریکا این خوک‌ها را برای مصرف انسان بی‌خطر دانست. طبق گزارش سازمان غذا و دارو، خوک‌های اصلاح‌شده که با عنوان گال‌سیف (GalSafe) شناخته می‌شوند، اولین حیوانات اصلاح‌شده ژنتیکی هستند که برای مصرف به‌عنوان غذا برای انسان و همچنین کاربردهای درمانی بالقوه تأیید می‌شوند.
به گفته‌ی آیرس، یونایتد تراپیوتیکس قصد ندارد تولید گوشت خوک بدون آلرژی را در آینده‌ای نزدیک آغاز کند. او تأیید سازمان غذا و دارو را به عنوان گامی به سوی تولید گسترده خوک اصلاحشدهی ژنتیکی می‌داند که می‌تواند به‌عنوان اهداکننده عضو به انسان مورد استفاده قرار گیرد. وی میگوید: «هدف نهایی ما این است که عرضه بدون محدودیت اعضا را ممکن سازیم.»
تعداد پیوند عضو در آمریکا در سال ۲۰۱۹ به بالاترین حد خود رسید؛ اما بسیاری از افراد هنوز به‌موقع عضو پیوندی دریافت نمی‌کنند. طبق اعلام وزارت بهداشت و خدمات انسانی آمریکا، در حال حاضر بیش از ۱۰۹ هزار بیمار در این کشور منتظر دریافت عضو هستند.
تغییر آلفاگال به‌تنهایی برای سازگار کردن اعضای خوک با بدن انسان کافی نیست. طی دهه‌ی گذشته، ریویویکور درحال کار روی ژن‌های دیگری بوده است که از پاسخ ایمنی و عوارض احتمالی دیگر مانند لخته شدن خون پیشگیری کند. خوک اصلاح‌شده فعلی شرکت در مجموع دارای ۱۰ اصلاح ژنومی است که طی آن، ۴ ژن خوک غیر فعال و ۶ ژن انسانی به آن اضافه شده است. این خوک‌های بسیار اصلاح‌شده همان‌هایی هستند که در کارآزمایی‌های بالینی مورد استفاده قرار خواهند گرفت. شرکت فکر می‌کند این چند تغییر موجب می‌شود اعضای خوک با اعضای حاصل از اهداکننده‌های انسانی برابری کند.
مشخص نیست عضو خوک تا چه مدت در بیماران انسانی دوام خواهد آورد. شرکت ریویویکور همراه با پژوهشگرانی از مؤسسه ملی سلامت، در سال ۲۰۱۶ موفق شدند قلب خوک‌ها را به مدت دو و نیم سال در بابون‌ها زنده نگه دارند؛ البته بابون‌ها قلب اصلی خود را داشتند و قلب خوک‌ها به شکم بابون‌ها پیوند شده بود. کلیه‌های خوک‌های ریویویکور به مدت بیش از ۶ ماه در میمون‌ها باقی مانده‌اند.
امید می‌رود اعضای حاصل از خوک‌ها بتوانند تا آخر عمر فرد باقی بمانند؛ اما آن‌ها همچنین به‌عنوان پلی برای زنده نگهداشتن بیماران تا زمانی که عضو سالمی از انسان در دسترس قرار گیرد، درنظر گرفته می‌شوند. یونایتد تراپیوتیکس و ریویویکور قصد دارند کارآزمایی را برای پیوند کلیه خوک به انسان آغاز کنند و سپس به سمت پیوند قلب پیش بروند.
بنا به گفته‌ی بنیاد ملی کلیه آمریکا، تعداد بیماران منتظر کلیه بیش از اعضای دیگر است و افراد سه تا پنج سال منتظر دریافت این عضو می‌مانند. آیرس میگوید شرکت‌کننده ایدهآل برای این کارآزمایی قطعا کسی است که در فهرست پیوند عضو قرار دارد؛ اما توضیح نداد چگونه شرکت بیماران را برای کارآزمایی انتخاب خواهد کرد.
ریویویکور تنها شرکتی نیست که به دنبال پیوند عضو خوک‌های مهندسی‌شده ژنتیکی به انسان است. شرکت مستقر در بوستون ای‌جنسیس و شریک چینی‌اش چی‌هان بایوتک درحال استفاده از ابزار ویرایش ژن کریسپر برای اصلاح خوک‌ها به امید این هستند که روزی بتوانند اعضای آن‌ها را در بیماران انسانی استفاده کنند. سال گذشته لوهان یانگ، مدیرعامل چی‌هان بایوتک، گفت آن‌ها هزاران خوک اصلاح‌شده را با چندین تغییر ژنومی تولید کرده‌اند.
در همین حین، شرکت زنو تراپیوتیکس در بوستون در حال آزمایش پوست خوک حاصل از خوک‌های گال‌سیف ریویویکور در کارآزمایی بالینی برای درمان زخم‌های سوختگی است. قرار است پیوند پوست خوک به‌طور موقت باشد تا زمانی که پوست بیماران رشد کند. دریچه‌های قلب خوک‌ها نیز در حال حاضر برای جایگزینی دریچه‌های قلب آسیب‌دیده در انسان استفاده می‌شود؛ اما این بافت با مواد شیمیایی تیمار می‌شود که سلول‌های آن را می‌کشد. همانند افراد مبتلا به سندرم آلفا گال، آن‌ها نیز ممکن است مجبور باشند برای مدت بیشتری منتظر خوک‌های بدون آلرژی بمانند.
آیرس میگوید یونایتد تراپیوتیکس مستقیما درگیر تولید و بازاریابی گوشت خوک‌های گال‌سیف نخواهد شد؛ اما علاقمند است توزیع‌کننده‌ای پیدا کند که گوشت را به دست مصرف‌کنندگان برساند.
بی‌تردید پیوند اعضای خوک به انسان‌خطرناک خواهند بود؛ اما اگر موفقیت‌آمیز باشد، می‌تواند به سال‌ها انتظار بیماران پیوندی خاتمه دهد و به‌طور بالقوه موجب نجات جان انسان‌ها شود.
