کیفیت محتوای صفحات نمایش؛ کلید سلامت روان در عصر دیجیتال

پیام جوان: مطالعه‌ای جدید نشان می‌دهد که وقتی صحبت از تأثیر صفحات نمایش بر سلامت روان می‌شود، زمانِ استفاده شاید تنها معیار اصلی نباشد. پژوهشگران رابطه مستقیمی را میان نوع فعالیت‌های دیجیتال و نتیجه آن بر سطح سلامت روان کاربران – به ویژه کودکان و نوجوانان – شناسایی کرده‌اند. استفاده هدفمند از صفحات نمایش برای آموزش، ارتباطات اجتماعی و تعاملات سازنده غالباً تاثیر مثبتی دارد، در حالی که استفاده غیرفعال، مانند مرور بی‌هدف شبکه‌های اجتماعی یا تماشای مداوم ویدیو می‌تواند آرامش ذهن و تمرکز را مختل کند.

در این پژوهش تاکید شده است که زمان‌بندی استفاده از دستگاه‌های دیجیتال نیز بر کیفیت خواب و خلق و خوی تاثیرگذار است؛ به‌خصوص استفاده بیش از حد از تلفن همراه و تبلت قبل از خواب با اختلالات خواب، کاهش تمرکز و نوسانات خلقی همراه می‌شود. پژوهشگران حذف کامل صفحات نمایش را توصیه نمی‌کنند بلکه بر تنظیم آگاهانه زمان مصرف، تعیین محدودیت‌های مشخص و ترویج جایگزین‌هایی همچون فعالیت بدنی و تعامل حضوری تاکید دارند.

به عنوان راهکار، تعیین بازه‌های زمانی بدون صفحه نمایش – خصوصاً قبل از خواب –، برنامه‌ریزی استفاده هدفمند، و گنجاندن فناوری در سبک زندگی متعادل توصیه شده است. این راهبرهای کاربردی می‌توانند از آسیب‌های احتمالی بکاهند و سلامت روان کاربران، به ویژه نسل جوان را تامین کنند.

در نهایت، محققان بر این نکته تاکید دارند که کیفیت مصرف فناوری و نحوه‌ی استفاده از صفحات نمایش مهم‌تر از کمیت آن است. اگر خواهان تجربه دیجیتال سالم و سازنده هستیم باید تمرکزمان را از «چقدر زمان صرف مصرف فناوری کرده‌ایم» به سمت «چه هدفی در فعالیت دیجیتال داریم» تغییر دهیم.