منصور یاحقی برادر بزرگ پرویز یاحقی است که به سال ۱۳۰۳ در تهران دیده به جهان باز کرد و از زمان کودکی نزد دایی هنرمند خود حسین یاحقی زیست و در دامان آن هنرمند بزرگ و شایسته پرورش یافت تا جایی که مکان رفیع و بلند خود را در موسیقی ایران به دست آورد.

منصور از آغاز نوجوانی به نواختن ویولن علاقمند بود ولی بنا به تشویق دایی خود نزد استاد حبیب سماعی رفت. کلاس سماعی در آن زمان در خیابان اعلایی بود و او مدت چهار سال برای فراگیری سنتور در این کلاس حضور یافت و با زحمات شبانه روزی خود توانست از محضر استاد کسب فیض کند. سپس نزد استاد حسین یاحقی آگاهی های خود را در مقام ها و گوشه های موسیقی ایران تکمیل کرد و پنج دوره ی کامل استاد را فرا گرفت. اکنون دیگر ساز منصور یاحقی به سر حدی رسیده بود که نه تنها قابل شنیدن بود بلکه باید از آن در ارکسترها استفاده شود به همین سبب سال ۱۳۲۶ بنا به دعوت زنده یاد روح الله خالقی بزرگ مرد تاریخ موسیقی ایران به انجمن موسیقی ملّی دعوت گردید. وی در برنامه های این انجمن مدت یک سال و نیم به عنوان تکنواز ارکستر همکاری کرد و همزمان به وسیله استاد خالقی و مشیر همایون شهردار به رادیو دعوت و ضمن همکاری با ارکسترهای متعدد از جمله ارکستر شادروان استاد یاحقی و پرویز یاحقی مدت یک سال همکاری کرد. منصور یاحقی در رادیو با خوانندگان بزرگ و سرشناسی از جمله: سعادتمند قمی، یونس دردشتی، محمودی خوانساری، احمد ابراهیمی و. .. همکاری صمیمانه داشت و در شب های شنبه هر هفته همراه با ویولن فخرالدین غفاری و آواز سعادتمند قمی به مدت نیم ساعت برای شنوندگان خارج کشور برنامه اجرا می کردند. او در ضمن به تعلیم هنرجویان نیز می پرداخت که از شاگردان برجسته و بزرگ وی می توان از منصور صارمی، حسین ملک، حمید ارجمند، مهدی شیرازی و تنی چند از نام آوران را نام برد. سال ۱۳۳۴ شادروان داود پیرنیا از یاحقی برای همکاری با برنامه ی گل ها دعوت به عمل آورد و وی این دعوت را پذیرفت. از این زمان به بعد یکی از همکاران خوب و دائمی برنامه های مختلف و متنوع گل ها شد و از تکنوازان این برنامه ها بود. اینک پای صحبت وی بنشینیم و ببینیم که وی درباره ی زندگی هنری و کارهای خود چه می گوید.

من از سال ۱۳۲۶ به بعد که از خدمت استاد حبیب سماعی مرخص شدم به پیشنهاد آقای روح الله خالقی به انجمن ملی موسیقی ملی ایران رفتم و مدت یک سال و نیم در آن جا تکنواز انجمن موسیقی ملی بودم و با راهنمایی استاد خالقی به رادیو برای همکاری و تکنوازی معرفی شدم که ادامه ی کارم مدت چهارده سال طول کشید. بعد در کنار کار هنری در رادیو در بانک ملی کار اصلی خود را که کارمندی آن مؤسسه بود ادامه می دادم.

انگیزه ی روی آوری به موسیقی در من از خاله ام خانم فرخ لقا که او در زمان حیات خود از استادان مسلّم موسیقی ایران بوده و مرحوم روح الله خالقی در کتاب خود از او یاد کرده (مراجعه شود به کتاب سرگذشت موسیقی ایرانی) و روی پیانو و ویولن، به خصوص سنتور مهارت استادانه ای داشتند و ایشان خود شاگرد سماع حضور، پدر حبیب سماعی بودند.

منصور یاحقی درباره ی انجمن موسیقی ملی و فعالیت های آن گفت: « در مورد انجمن موسیقی ملی ایران هم باید بگویم که پایه گذار انجمن موسیقی ملی ایران زنده یاد استاد روح الله خالقی بودند و این انجمن جایی بود که تمام هنرمندان طراز اول دور هم جمع شده بودند و با مرحوم خالقی برای پیشرفت و حفظ موسیقی اصیل ایران همکاری می کردند.

سپس درباره سبک نواختن و کار استاد حبیب سماعی و این که چرا و چگونه کار وی از سایر سنتور نوازان متمایز بود چنین گفت: آن سبک و معیار مخصوص به خود ایشان بود که روی سنتور ۹ خرکه کار می کرد و کار کردن روی این سنتور خیلی مشکل است. سبک مرحوم سماعی را پنج، شش نفر نظیر نورعلی خان برومند، مهندس قباد ظفر، مرتضی عبدالرسولی، عبدالله عاطفی، مهدی نظمی و دکتر منوچهر جهانبگلو تقریباً دنبال کردند. این آقایان حداکثر استفاده را از استاد خود بردند. من در کنار سفارشی که از طرف دایی ام حسین یاحقی به وی شده بود از محضر وی بهره مند گردیدم. وی سپس اشاره کرد: گفتم که استاد سماعی از سنتور ۹ خرکه استفاده می کرد و گاهی خرک های بعضی سنتورها به چهارده یا پانزده عدد می رسد. در بعضی موارد می بینیم که این در کار یک نوازند تأثیر بسیار دارد و از ارزش هنری آن هنرمند می کاهد، یعنی آن صداهایی که ما باید از پشت خرک اجرا کنیم در چپ کوک مخصوصاً روی آن خرک ها که اضافی است ارزش هنری کار را به صفر می رساند.

تمام شاگردان استاد با سنتور ۹ خرک کار می کردند و ما جرأت نمی کردیم که بگوییم استاد ما می خواهیم یک خرک اضافه نماییم ولی اکثر این آقایون که ساز می زنند برای این که کارشان راحت تر بشود و قسمت های بالای دستگاه شور را بتوانند به راحتی اجرا کنند، خرک اضافه می کنند و کردند ولی من روی همان احساس خودم و دستور استاد، روی همان سنتور ۹ خرک باقی ماندم، شاگردانی هم که نزدم کار کردند با ۹ خرکه کار کردند و از نوازندگان به نام و بزرگ این ساز در حال حاضر باید از آقایان فرامرز پایور، حسین ملک، منصور صارمی، زنده یاد رضا ورزنده، عبدالله معارفی، محمد حیدری شفیعیان و عباس زندی نام ببرم که این ها با ۹ خرک کار می کنند و به درجه ی کمال رسیده اند و وجودشان در موسیقی کشور موجب افتخار است.

منصور یاحقی در مورد بداهه نوازی با سنتور گفت:

بداهه نوازی روی هر سازی باید با ظرافت خاصی که از تراوشات مغزی سرچشمه می گیرد اجرا شود. بداهه نوازی مطلبی نیست که بتوان با نُت اجرا کرد، باید با مغز و احساس باشد و با ابتکارات و ظرافت مخصوص اجرا گردد. استادان بزرگی چون مرتضی خان محجوبی، احمدی عبادی، جلیل شهناز، حسن کسایی در بداهه نوازی راهنمای ارزنده ای برای موسیقی ما هستند. باید یادآور شوم که استاد سماعی هم بداهه نواز بود و از بداهه نواز هم یک درجه بالاتر.

منصور یاحقی سپس گفت:

در زمانی که ما به رادیو در مرکز بی سیم قصر واقع در جاده شمیران می رفتیم از صفحه و نوار و ضبط و چنین چیزهایی خبری نبود و ما برنامه ها را به طور زنده اجرا می کردیم و اثری از آن ها در دسترس نیست ولی یادم هست روزی همراه دایی خود مرحوم حسین یاحقی که به استودیو بی سیم رفته بودیم، آقای مهندس زاهدی رئیس بی سیم به دایی من گفت که آقای یاحقی، حدود ۱۰ نوار استثنائاً و با مشکلات فراوان و با توجه به عدم امکان ضبطی از استاد سماعی ضبط کرده ام که برای نسل های آینده و فرزندان ایران به یادگار بماند و من اکنون نمی دانم که آیا مهندس زاهدی این نوارها را در اختیار دارند یا نه که کار بسیار بزرگ و ارزنده ای بوده است.

نظر ایشان را درباره ی هنر نوازندگی پرویز یاحقی جویا گردیدم؟ گفتند: نظرم درباره ی برادر کوچکم پرویز و سبک و سیاق هنر نوازندگی وی بی اندازه عمیق است چون وی از لحاظ هنری به درجه ی کمال رسیده که مشکل است درباره ی هنر و نبوغ او به قضاوت بنشینیم و این نه به خاطر این است که برادر من است بلکه به خاطر این است که هنر وی سخن می گوید و من همیشه به وجود وی افتخار می کنم.

منصور خان یاحقی، انسان خوش طینت، خوش خلق، خوش برخورد، متواضع و دور از هرگونه تکبر و تفرعن است به طوری که دوستان در وجود وی، خُلق خوش زنده یاد حسین یاحقی، استادی در بداهه نوازی،‌ پرویز یاحقی را می بینند. منصور یاحقی زمانی که برای دیدار فرزندان و دوستان خود که در آمریکا تحصیل می کنند به آن دیار سفر کرده بود، وقتی شنید که زلزله شمال ایران را ویران کرده بلافاصله در سالن دانشگاه MIT واقع در بوستون از ایالت ماساچوست همراه با چند ایرانی هنرمند مثل: جمشید زرین قلم، حمید عبداللهی کنسرتی برپا کردند که درآمد آن را به نفع زلزله زدگان رودبار و زنجان اختصاص دادند و از این قبیل کارها و کنسرت های عام المنفعه در طول زندگی هنری خود بسیار انجام داده است. استاد منصور یاحقی در سال ۱۳۸۴ در اثر سرطان درگذشت و در تهران به خاک سپرده شد. آثار متعددی از وی در زمان تکنوازی سنتور به جا مانده است. پایان