نویسنده و پژوهشگر: علی تیموری
صمد پیوند، در سال ۱۳۱۵ در شهر شعر و زیبایى و هنر پرور شیراز، دیده به جهان باز كرد، هنوز بیش از پنج سال از سن او نمىگذشت كه همراه والدین خویش به منطقه خوزستان رفت و در شهرستان آبادان مسكن گزید. اولین بارى كه متوجه صوت خداداى خود شد، زمانى بود كه یك روز صبح در مدرسه سر صف قرآن خواند و همین سوز صدا موجبات آشنایی او با دنیای موسیقی شد. سالها از این تاریخ گذشت تا اینكه هنرمندى به نام ابتدا با ناصر غریبی اهنگساز قدر رادیو ابادان همکاری کرد و خیلی زود صدای او طرفداران خاص خود را پیدا کرد حاصل همکاری او با ناصر غریبی ترانه های : دخیل – دختر کدخدایی- دختر بلوج بود. بعد با ایرج رحیمپور از نوازندگان هنرمند و خوب آبادانى آشنا گردید و او از وى دعوت بهعمل آورد تا در برنامههاى رادیو نفت ملى كه مربوط به شركت ملى نفت ایران بود شركت نماید.
صمد پیوند از سال ۱۳۳۰ آهنگى را كه ایرج رحیمپور به نام «دلم گرفته» و در دستگاه «شور» ساخته بود، همراه هنرمندانى دیگر به نام شاهرخ امینپور نوازنده سنتور، سراملكى نوازنده فلوت، یعقوب الوانىزاده نوازنده ضرب كه ایشان از شاگردان خوب و با استعداد زندهیاد امیرناصر افتتاح بودند و هنرمند دیگرى به نام ایرانى نوازنده ویولن اجرا كرد كه با استقبال كم نظیر مردم خوزستان رو به رو گردید و چون این نوازندگان همگى خوزستانى و محلى بودند، موجب برپایى كنسرتهاى متعددى در كلیه مناطق این استان شدند و در مدتى قلیل، صمد پیوند را در سراسر مناطق خوزستان همه شناختند و به وى و هنرش ارج نهادند به طورى كه براى هر كنسرت وى ازدحام مىشد و بلیط هاى كنسرت او بازار سیاه پیدا مىكرد.
در این زمان زندهیاد محمودى خوانسارى كه به آبادان آمده بود از صداى پیوند خوشش آمد و از وى براى همكارى با رادیو ایران دعوت به عمل آورد، صمد پیوند در سال ۱۳۳۹ پس از این دعوت به رادیو ایران آمد و شوراى موسیقى رادیو كه در آن زمان مركب از مشیر همایون شهردار، على تجویدى، حبیباله بدیعى و تنى چند دیگر بودند، صدای او سخت مورد پسند بانو پوران قرار میگیرد. بعد از اتمام کنسرت از او دعوت میکنند تا به تهران بیاید و در آزمون رادیو شرکت کند.
و اولین آهنگ را شادروان رضا گلشنراد به نام «عروس آسمان» براى وى ساخت كه در برنامه شما و رادیو به سرپرستى ناصر زرآبادى اجرا گردید. پس از آن پیوند همكارى خود را با اركسترهاى شماره یك و دو كه رهبرى آن با زندهیاد مجید وفادار و پرویز یاحقى بود آغاز و ادامه داد تا سال ۱۳۴۸ كه به واسطه مأموریت ادارى مجددا به منطقه خوزستان رفت و همكارى خود را ناچارا با رادیو ایران قطع كرد.
در آبادان مجددا همكارى خویش را با سازمان رادیو و تلویزیون این شهر آغاز كرد و هر نوار پخش شده وى توسط رادیو و تلویزیون این شهر در تلویزیون ایران نیز پخش مىگردید تا اینكه در سال ۱۳۵۴ مجددا پس از پایان مدت مأموریت به دعوت پوران به تهران مهاجرت کرد. در رادیو در حضور مشیرهمایون شهردار امتحان سختی را با سربلندی به پشت سر گذاشت و سربلند از آزمون رادیو بیرون آمد.
خیلی زود صدای او در رادیو طرفدار پیدا کردوگلشن راد اولین آهعنگسازی بود که با او همکاری کرد و بدین ترتیب پای او به گلها باز شد ودر گلهای صحرایی برنامه ی خود را اجرا کرد. این همکار ی او با گلها موجب شد تا مجید وفادار آهنگساز قدر و سرشناس با او همکاری کند. اولین همکاری او با مجید وفادار ترانه ی شب زنده داربا شعری از نظام فاطمی بودکم کم کارگردانهای سینما از او برای خواندن در فیلم دعوت کردند تا جاییکه برای اولین بار جلوی دوربین فیلمبرداری حاضر شد و با ناصر مسعودی در فیلم جدال بخاطر عشق نقش افرینی کرد و اهنگ این اثر را استاد مسعود حسنخانی تنظیم کردند سپس کنسرتهای فراوان او بدور ایران آغاز شد وهرباربا دست پر از سفر بر میگشت مردم با کنسرتهای او خاطره های زیادی داشتند که خوشبختانه تصاویر زیادی از کنسرتهای او بجا مانده است
وی تاكنون همراه با اركستر هنرمندان بزرگى چون عباس شاپورى، مجید وفادار، پرویز یاحقى، رضا گلشنراد، سلیم فرزان بیش از ۳۰ آهنگ از آهنگ هاى ساخته شده توسط ایشان و یا آهنگهاى محلى شیرازى را اجرا كرده و این آهنگها را، بیشتر در كنسرتهایى كه به نفع بیمارستانها، بنیادها و مراكز علمى و فرهنگى و مؤسسات عامالمنفعه اجرا كرده بدون هیچ چشم داشت مادى بوده كه مىتوان از كنسرتهایى در سالن آمفىتئاتر اداره راهنمایى و رانندگى، بیمارستان قلب، بیمارستان لبافىنژاد، سازمان آب منطقهاى تهران، سالن آمفىتئاتر وزارت كار و امور اجتماعى و غیره نام برد.
وى ضمن آواز با نواختن ضرب آشنایى كامل داد. صمد پیوند، هیچگاه در جهت موسیقى وقتى پیدا نكرد كه نزد استادان این هنر رود و هرچه آموخت نتیجه پشتكار و ذوق استعداد خود بوده و هنوز از صدایى رسا و زیبا و گرم بهرهور است و صداى وى نزدیكى زیادى به مرحوم داریوش رفیعى و كورس سرهنگزاده دارد كه بنا به قولى نزدیكى صداى این سه نفر با هم، ایشان را سه تفنگدار آواز ایران مىخوانند.
او در زندگی خود همواره خاکی صفت زندگی میکرد و به مال دنیا جشم داشتی نداشت و برنامه های زیادی در خیریه ها اجرا کرد. استاد صمد پیوند ترانه های دوصدایی زیادی با خوانندگان مطرح انزمان از جمله بانو هما — بانو عمیمی نزاد– بانو آذر اجرا کردند. بی شک بعد از فوت داریوش خان رفیعی یکی از کسانی که هموااره از داریوش خان یاد می کرد و دستی هم بر موسیقی و صدایی دلنشین هم داشت مرحوم صمد پیوند بود. او بسیاری از ترانه های داریوش رفیعی را بخاطر شباهت صدایش به او بازخوانی کرد و توانست از پس اینکار برآید.
روحش شاد و یادش گرامی
